Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

293 TBB Dergisi 2019 (141) Aydın KAYA Araç çevirme uygulamalarının faaliyetlerinin hukuka uygun olup olmadığı tartışmaları sürerken, araç çevirme uygulamaları alanındaki bu hızlı büyüme, bu uygulamalar üzerinden yürütülen yolcu taşıma- cılığı faaliyetleri sebebiyle ortaya çıkan hukuki uyuşmazlıkların sayı- sının artmasına ve yolcuların bazı zararlarla karşı karşıya kalmasına yol açmaktadır. Örneğin yakın zamanda basında Uber sürücüsünün yolcuyu darp ettiği haberleri yer almıştır. 14 Araç çevirme uygulamaları üzerinden gerçekleştirilen yolcu taşımacılığı faaliyetlerindeki artışın, Uber sürücüleri ile taksi sürücülerinin sebep olduğu şiddet olayları dışında, yolcuların maruz kaldığı riskleri ve zararları arttırması da ka- çınılmazdır. Bu nedenle araç çevirme uygulamaları üzerinden gerçekleştiri- len yolcu taşımacılığı faaliyetleri nedeniyle ortaya çıkan zararlardan kimlerin sorumlu olacağının tespiti ile tarafların hak, sorumluluk ve borçlarının ortaya konulması bakımdan, araç çevirme uygulamaları üzerinden yürütülen faaliyetin niteliği ile bu faaliyet sırasında ortaya çıkan üçlü ilişkinin hukuki niteliğinin belirlenmesi önem taşımaktadır. Bu amaca yönelik olarak çalışmamızda araç çevirme uygulamala- rı tarafından sunulan hizmetin niteliği ve bu uygulamalar üzerinden gerçekleştirilen yolcu taşımacılığı faaliyetleri kapsamında uygulama, yolcu ve sürücü arasındaki üçlü ilişki, bu pazardaki en büyük paya sahip olan Uber örneği üzerinden incelenecektir. Uber’in faaliyetlerinin hukuka uygun olup olmadığı sorunu temel olarak idare hukukuna ilişkin bir mesele olup, esas olarak çalışmamı- zın kapsamı dışında kalmaktadır. Ancak kanaatimizce Uber’in faali- yetlerinin niteliğinin ortaya konulması işbu idare hukuku meselenin çözümü açısından da önem taşımaktadır. Bu amaçla çalışmamızda öncelikle dünyada ve ülkemizde araç çe- virme uygulamaları hakkında genel açıklama yapıldıktan sonra araç çevirme uygulamalarının işleyişi, yolcular ile sürücüleri bir araya ge- tiren diğer akıllı telefon uygulamalarından farkı da ortaya konularak açıklanacaktır. Araç çevirme uygulamalarının açıklanmasında Uber tarafından geliştirilen ve diğer uygulamaların da temelini oluşturan 14 UBER sürücüsü kadın yolcuyu dövdü iddiası, http://www.hurriyet.com.tr/ uber-surucusu-kadin-yolcuyu-dovdu-iddiasi-40783611, (E.T.: 18.04.2018).