Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

296 Araç Çevirme Uygulaması Üzerinden Gerçekleştirilen Yolcu Taşıma Faaliyetleri Kapsamında Uber, dünya çapında UberX, UberBLACK, UberSELECT, UberXL ve UberLUX gibi farklı sürüş seçenekleri sunmakta olup, bu seçenek- lerden UberX en düşük maliyetli olan ve profesyonel olmayan sürü- cülerin yolcularla temasa geçtiği üründür. 27 UberX ürünü, Avrupa’da UberPop olarak adlandırılmaktadır. 28 UberPop sürücüleri bakımından herhangi bir lisans aranmamakta olup, bu sayede prosfesyonel olma- yan sürücüler, mesleki eğitim, sosyal güvenlik ödemeleri, sigorta zo- runluluğu gibi taksi sürücülerinde aranan belli şartları sağlamadan bu hizmeti verebilmektedirler. 29 Ancak UberPop, Avrupa’da İtalya, Fransa, Belçika, Almanya, Bulgaristan, Danimarka ve Macaristan’da yasaklanmış bulunmaktadır. 30 Uber, ülkemizde de 2014 yılından bu yana İstanbul, Bodrum ve Çeşme’de faaliyet göstermektedir. 31 Ancak Avrupa’nın birçok ülkesin- de yasaklanmış bulunan UberPop ürünü ülkemizde faaliyete sokul- mamış olup, yalnızca lisanslı araç ve sürücülerle 32 yürütülen 33 UberXL adlı ürün hizmettedir. Ayrıca UberXL ürünü dışında, firma tarafından taksilere de uygulama üzerinden ücretsiz olarak hizmet sunulmakta- dır. 34 27 DeMasi, s. 75. 28 DeMasi, s. 76. 29 DeMasi, s. 76. 30 DeMasi, s. 77 vd.; Noto La Diega, s. 401; Yetim, s. 631, 632; Uber: Which Countri- es Have Banned The Controversial Taxi App, https://www.independent.co.uk/ travel/news-and-advice/uber-ban-countries-where-world-taxi-app-europe-taxi- us-states-china-asia-legal-a7707436.html, (E.T.: 01.06.2018) 31 Uber’den eleştirilere yanıt: Korsan değiliz her şeyimiz yasal, http://www.cum- huriyet.com.tr/haber/ekonomi/769951/Uber_den_elestirilere_yanit__Korsan_ degiliz_her_seyimiz_yasal.html, (E.T.: 18.04.2018); Yetim, s. 626. 32 Ülkemizde UberXL uygulamasına katılabilmek için sürücülerden D2 Belgesi, Yol ve Güzergâh Belgesi, ruhsat, şirket açılış belgesi, araç sigorta belgeleri ta- lep edilmektedir. Bkz. https://www.uber.com/tr/drive/requirements/, (E.T.: 26.01.2018); D2 belgesi, Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nin m. 6/4 hükmü uya- rınca, “Otobüsle tarifeli veya tarifesiz yurtiçi yolcu taşımacılığı veya hususi taşı- macılık yapacak gerçek ve tüzel kişiler...”den “ticari ve tarifesiz olarak yapacak- lara” verilen yetki belgesidir. Aynı yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 4. maddesi uyarınca tarifesiz yolcu taşıma, “Önceden bir taşıma hattı ve taşıma güzergâhı ile bir zaman ve ücret tarifesi belirlenmeksizin; grup yolcu durumuna göre arızi veya mekik sefer düzenlenerek yapılan düzensiz ve grup yolcu taşımalarını” ifade et- mektedir. 33 İstanbul’un yeni kurdu: Uber, http://www.hurriyet.com.tr/istanbulun-yeni-kur- du-uber-29761079, (E.T.: 26.01.2018). 34 Uber, Türkiye’deki yolcu sayısını 1 yılda 4’e katladı, https://www.gazetedu - var.com.tr/ekonomi/2017/10/24/uber-turkiyedeki-yolcu-sayisini-1-yilda-4e-