Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

298 Araç Çevirme Uygulaması Üzerinden Gerçekleştirilen Yolcu Taşıma Faaliyetleri Kapsamında B. Araç Çevirme Uygulamalarının Araç Paylaşım ve Mobil Taksi Çağırma Uygulamaları ile Karşılaştırılması Araç çevirme uygulamalarının yanı sıra, şehir dışı yolculukların paylaşılmasına yönelik olarak geliştirilen araç paylaşım (ride sharing) uygulamaları ile mobil taksi çağırma uygulamaları ülkemiz de dâhil olmak üzere birçok ülkede faaliyettedir. Uzun mesafe yolculukların, online platform üzerinden, aynı yere gitmeyi planlayan diğer yolcularla belirli oranda masrafa katılmak karşılığında paylaşılması prensibine dayanan, yolcularla profesyonel olmayan sürücüleri bir araya getiren ve ülkemizde de faal olan BlaB- laCar gibi araç paylaşım uygulamaları ile araç çevirme uygulamaları birbirinden farklıdır. 41 Zira araç paylaşım sisteminde, uygulama aracı- lığıyla, yolcu tarafından değil sürücü tarafından belirlenen bir yolcu- luk, yolculuk masraflarının sürücü tarafından belirlenen kısmının kar- şılanması karşılığında başka yolcularla paylaşılmaktadır. 42 BlaBlaCar uygulamasında sürücü tarafından belirlenen ücret, yolculuk sırasında yolcu tarafından bizzat sürücüye ödenmektedir. 43 BlaBlaCar ise sürü- cüden, belirlenen ücret üzerinden belirli oranda hizmet bedeli tahsil etmektedir. 44 Araç paylaşım uygulamalarında paylaşılan yolculuk, sürücünün yolcudan bağımsız olarak planladığı ve doğrudan doğruya sürücünün menfaatinin söz konusu olduğu bir yolculuktur. Oysaki araç çevirme uygulamalarında sunulan yolculuk doğrudan yolcunun talep ettiği iki nokta arasındadır ve sürücünün bu yolculuktan elde edeceği ücret ha- ricinde herhangi menfaati bulunmamaktadır. 45 durum sürücülerin işçi statüsünde çalıştıklarının bir gerekçesi sayılmaktadır. Bkz. Uber Technologies, Inc. v Barbara Berwick, s. 9; İstanbul’un yeni kurdu: Uber, http://www.hurriyet.com.tr/istanbulun-yeni-kurdu-uber-29761079 , (E.T.: 26.01.2018). 41 BlaBlaCar’ın internet sayfasında uygulama, uzun mesafe araç havuzu platfor- mu olarak tanımlanmaktadır. Bkz. https://www.blablacar.com/about-us , (E.T.: 18.04.2018). 42 Asociación Profesional Élite Taxi v. Uber Systems Spain SL (Opinion), para. 42. 43 Bkz. https://www.blablacar.com.tr/sss/soru/odemeyi-nasil-alirim, (E.T.: 18.04.2018). 44 Bkz. https://www.blablacar.co.uk/about-us/terms-and-conditions, (E.T.: 18.04.2018). 45 Noto La Diega, s. 400.