Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

305 TBB Dergisi 2019 (141) Aydın KAYA arasında belirlenmektedir. Sürücünün sözleşmenin esaslı unsurları bakımından hiçbir söz hakkı bulunmamaktadır. 68 Yolcu taşıma söz- leşmesinin esaslı unsurlarından taşıma edimi yolcu tarafından, taşıma ediminin karşılığı olan ücret edimi ise Uber tarafından belirlenmek- tedir. Sürücü ise yalnızca, yolcu taşıma sözleşmesi kapsamında Uber tarafından borçlanılan taşıma hizmetini, Uber’in kendisine ödeyeceği bedel karşılığında fiilen sunmaktadır. Bu bakımdan sürücünün yolcu taşıma sözleşmesinin tarafı olmasından bahsetmek mümkün değildir. Dolayısıyla, her ne kadar Uber hazırladığı sözleşmelerle, araç çe- virme uygulaması üzerinden kurulan üçlü ilişkide, yolcu ve sürücü ile arasındaki ilişkiyi kendi yararına olacak şekilde simsarlık sözleş- mesi olarak nitelendirilebilecek bir aracılık hizmeti olarak adlandırsa da 69 hukukumuz buna müsaade etmemektedir. Nitekim TBK m. 19/I hükmüne göre “Bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ... tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları söz- cüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır” Bu yasa hükmü- nün sonucu olarak hukukun uygulanması taraflara bırakılmamış olup, sözleşmenin türü ve içeriği hakim tarafından ya da gerekmesi halinde idari makamlar tarafından belirlenecektir. 70 Sözleşme, tarafların iradelerini karşılıklı ve birbirine uygun olarak açıklamaları ile kurulmakta olup irade beyanlarının uygunluğu yo- rum yoluyla tespit edilir. Taraf iradelerinin birbirine uygunluğu fiili uygunluk şeklinde olabileceği gibi, farazi uygunluk şeklinde de ola- 68 Asociación Profesional Élite Taxi v. Uber Systems Spain SL, para. 39; Asociación Profesional Élite Taxi v. Uber Systems Spain SL (Opinion), para. 43 vd.; Aslam & Farrar v. Uber, No. 2202550/2015 (Employment Tribunal, 28.10.2016), para. 92, https://www.judiciary.gov.uk/wp-content/uploads/2016/10/aslam-and- farrar-v-uber-reasons-20161028.pdf, (E.T.: 22.03.2018). 69 Bu durum Uber’in ülkemize özgü bir yaklaşımı olmayıp, araç çevirme uygulama- sının niteliği itibarı ile faaliyet gösterdiği ülkelerin mevcut yasal düzenlemelerine uyum sağlamakta zorlanmakta ve bu düzenlemelere karşı mücadele vermektedir. Bu kapsamda başvurduğu yöntemlerden birisi de hukuki yönden yoruma açık olabileceğini düşündüğü alanları kendi lehine kullanma yolunu seçmektir. Bkz. Domenic J. Martini, “International Regulatory Entrepreneurship: Uber’s Battle with Ragulators in France”, San Diego International Law Journal , 2017-2018, Vol. 19, Issue 1, s. 132. 70 İbrahim Kaplan, Hâkimin Sözleşmeye Müdahalesi, Kadıoğlu Matbaası, Ankara, 1987, s. 14; Ali Güzel, “Ekonomik ve Teknolojik Değişim Sürecinde İşçi Kavramı ve Yeni Bir Ölçüt Arayışı...”, İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda İşçi ve İşveren Kavramları ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar, Galatasaray Üniversitesi Ya- yınları, İstanbul, 1998, s. 35.