Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

310 Araç Çevirme Uygulaması Üzerinden Gerçekleştirilen Yolcu Taşıma Faaliyetleri Kapsamında Ancak UberXL hizmeti bakımından bu şartların her ikisi de ger- çekleşmemektedir. İlk olarak, her ne kadar UberXL hizmeti lisanslı profesyonel sürücüler tarafından gerçekleştiriliyor olsa da, anılan uy- gulama olmaksızın, örneğin Uber uygulamasına erişimin engellen- mesi halinde, ülkemizdeki UberXL sürücülerinin faaliyetlerine aynı şekilde devam etme ve bu hizmete yolcular tarafından aynı şekilde ulaşılabilme imkânı bulunmamaktadır. Diğer şarta gelince, yolculuğun gerçekleştirileceği araçların türü, sürücünün davranışları gibi hususlarla yolcu taşıma sözleşmesinin esaslı unsurları üzerinde doğrudan Uber’in hâkimiyeti bulunmak- tadır. Dolayısıyla Uber’in UberXL ürünü kapsamında ülkemizde gerçekleştirdiği faaliyetler taşımacılık faaliyeti olup, bu taşımacılık faaliyetlerinde yolcu taşıma sözleşmesi Uber ile yolcu arasında kurul- maktadır. Her ne kadar Uber ile yolcunun beyanları taşıma sözleşme- sinden farklı da olsa, Uber belli bir ücret karşılığında, yolcunun talep ettiği iki nokta arasında taşıma hizmeti sunmakta ve bu hizmet yolcu tarafından ücret karşılığında kabul edilmektedir. Bu nedenle UberXL söz konusu olduğunda, Uber ile yolcu arasındaki fiili anlaşma yolcu taşıma sözleşmesinin bütün objektif ve esaslı unsurlarını taşımaktadır. Uber ile yolcu arasındaki hukuki ilişkinin yolcu taşıma sözleş- mesi olduğunun tespitinin bir sonucu olarak, TTK m. 854 hükmünde yer alan “Kanunun, taşıyıcıya, taşıma işleri komisyoncusuna ve faaliyetleri Devlet iznine bağlı taşıma işletmelerine yüklediği sorumlulukların, önceden hafifletilmesi veya kaldırılması sonucunu doğuran tüm sözleşme hükümleri geçersizdir. Bu hükümlerin, işletme tüzüklerinde, genel işlem şartlarında, bi- letlerde, tarifelerde veya benzer diğer belgelerde öngörülmüş olmaları hâlinde de hüküm aynıdır” şeklindeki düzenleme karşısında, Uber şirketinin internet sayfasında yer verilen “Uber B.V. Hükümler ve Koşullar” adlı metindeki sorumsuzluk kayıtları hiçbir anlam taşımamaktadır. 88 Belir- tilmelidir ki, bu tür sorumsuzluk kaydı içeren sözleşmelerin tamamı değil, yalnızca sorumsuzluk kayıtları geçersiz kabul edilecektir. 89 Do- layısıyla yolcu ile Uber arasındaki yolcu taşıma sözleşmesi varlığını sürdürecektir. 88 Nitekim Yargıtay da yolcu taşıma biletlerinde yer verilen, taşıyıcının sorumlu- luğunu sınırlayan düzenlemeleri geçersiz kabul etmektedir. Bkz. Y11HD, E. 2003/2649, K. 2003/9079, T. 09.10.2003, www.kazanci.com , (E.T.: 18.04.2018). 89 Eriş, s. 262.