Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

340 Bir Anglo – Amerikan Hukuku Müessesesi Olarak Cezalandırıcı Tazminatın ... zorlanmaktadır. Çalışmanın bu kısmında Türk hukukunda tazminat hukukunun temel amaçları ve bunların cezalandırıcı tazminatla olan ilgisine yer verilecektir. 1. Tazminat Hukukunun Temel Amaçları Sorumluluk hukukunun temel amacı, bir kimsenin malvarlığında iradesi dışında meydana gelen eksilmelerin aynen veya nakden gideri- lerek mağdurun zarar verici olay sonucunda malvarlığında eksilen de- ğer yerine nitelik veya nicelik yönünden eş bir değer konulmasıdır. 65 Zarar görenin malvarlığında eksilen değer yerine aynı nitelikte bir de- ğer konulması mümkün olduğu takdirde bu değer [aynen tazmin]; bu mümkün olmadığı takdirde, nicelik yönünden, zarara denk bir parasal değer [nakden tazmin] konur ve zarar verenin [failin] yerine getirmek zorunda olduğu bu yükümlülüğe tazminat yükümlülüğü adı verilir. 66 Tazminat yükümlülüğünün tespiti zararın tespiti 67 ile yakın ilinti- lidir. Zira zararın miktarının üst limiti tazminatın da üst sınırını oluş- turur. Bir başka deyişle, zarar verenin ödeyeceği tazminat miktarının üst sınırını zarar görenin uğradığı zarar oluşturduğundan, tespit edi- len tazminat miktarının zararı geçmesi söz konusu olmaz. 68 65 Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2015, s. 762; Kemal Oğuz- man/Turgut Öz, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2016, C.2, s.114; Ahmet Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2015,(Kısaltılmışı: Kılıçoğlu, Borçlar), s. 431; Haluk Nami Nomer, Haksız Fiil Sorumluluğunda Mad- di Tazminatın Belirlenmesi, İstanbul 1996, s. 33; Kenan Tunçomağ, Türk Borçlar Hukuku Cilt I Genel Hükümler, İstanbul 1976 s. 446; Doğan Şenyüz, , Borçlar Hukuku Genel ve Özel Hükümler, Bursa 2011, s.101. 66 Eren, s.724 ; Oğuzman/Öz, s. 115; Ayşenur Şahin, “Vücut Bütünlüğünün İhlalin- den Doğan Zarar Ve Tazmini”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , Ankara 2011, C. XV, S.2, s. 123- 165, s. 125. 67 Zarar kavramına ilişkin ayrıntılı açıklamalar çalışma konusunun kapsamı dışında kalmaktadır. Normatif bir tanımı bulunmayan zarar kavramına ilişkin ayrıntılı açıklamalar için bkz. Eren, s. 724 vd.; Oğuzman/Öz, s. 85 vd.; Kılıçoğlu, Borçlar , s. 420 vd.; Sefa Reisoğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2008, s. 148,149 ve 186; Andreas Von Tuhr, Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı, Ankara 1983, C. I, (Çev. Cevat Edege), s. 76 vd.; Mehmet Ünal, “Manevi Tazminat ve Bu Tazminat Çeşidinde Kusurun Rolü”, AÜHFD , Ankara 1978, C. 35, S. 1, s. 397- 437, s. 398 vd.; Yeşim M. Atamer, Haksız Fiillerden Doğan Sorumluluğun Sınırlandırılması, İstanbul 1996, s. 32, 33; Şenyüz, s.100. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin E. 2004/6880, K. 2005/517, T. 31.1.2005 ve E. 1997/7385 K. 1997/11975 T. 15.12.1997 sayılı karar- ları. 68 Kılıçoğlu, Borçlar, s. 431; Oğuzman/Öz, s. 114; Eren, s.763; Şahin, s. 125