Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

38 İnancını Açıklamama Hakkı Açısından Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartlarındaki Din Hanesi karşılamaktadır. 73 Ayrıca yine aynı Kanun’a göre dine dair bilginin “yetkili ve sorumlu memurlar”ın yanı sıra Kimlik Paylaşım Sistemi aracılılığıyla “nüfus kayıtlarından faydalanan diğer görevliler” tara- fından incelenebilmesi, 74 kimlik kartlarında yer alan din bilgisinin ida- ri kurumlar açısından ulaşılabilirliğini sağlamaktadır. Bu bağlamda kimlik kartlarındaki dine dair bilginin varlığı açı- sından nüfus cüzdanlarına kıyasla değişen tek hususun, bu bilginin kartın üzerinde yazılı olarak yer almaması olduğu dikkat çeker. Tabii ki bu değişiklik, bireylerin inanç özgürlüğüne yönelik ihlali ortadan kaldırmamaktadır. İHAM’ın Sinan Işık kararında tespit ettiği üzere kimlik kartları şeklindeki resmi belgelerde inanca dair bir bilgi bulun- masının inanç özgürlüğünü ihlaline yol açmasının nedeni, bu süreçte bireylerin inancını açıklamak zorunda kalmasıdır. Türkiye’de uygula- maya konan yeni kimlik kartları açısından da bireylere yönelik zorla- manın amacı bireylerin inançlarını çeşitli amaçlar için kullanılabilecek bir veri olarak kayıt altına almaktır. Bu husus Kişisel Verilerin Korun- ması Kanunu’nda açık bir şekilde düzenlenmektedir. Kanun’a göre bireylerin “siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları”, sınıflandırmadan açıklanmaya uzanan geniş bir eylem ala- nı içerisinde işlenebilecek bir veri olarak kabul edilmektedir. Bireyle- rin inançlarını bir veri olarak elde edip kullanma amacıyla onları idari bir makam karşısında inancını açıklamak zorunda bırakan bu süreç, inancı açıklamaya yönelik doğrudan zorlamanın örneğini oluşturur ve inanç özgürlüğünün negatif boyutunun ihlaline yol açar. İHAM içti- hatlarına göre doğrudan zorlamayı meşru kılacak hiçbir koşul ve du- rum bulunmadığı bu noktada bir kez daha vurgulanmalıdır. Aynı sap- tamalar 1982 Anayasası açısından da kuşkusuz geçerlidir. AYM’nin yukarıda aktarılan eleştiriye açık aksi görüşüne rağmen, hiç kimsenin 73 Nüfus Hizmetleri Kanunu, Kanun No: 5490, Resmi Gazete, 26153, 29.4.2006, Mad- de 7. 74 Nüfus Hizmetleri Kanunu, Madde 9: Nüfus kayıtları ve bu kayıtların tutulmasına dayanak olan belgeler gizlidir. Bunlar, yetkili ve sorumlu memurlar ile teftiş ve denetim yetkisi olanlar dışında kimse tarafından görülüp incelenemez. Mahke- meler bu hükmün dışındadır. Nüfus kayıtlarına bu bilgileri işleyen memurlar ve Kimlik Paylaşımı Sistemi kap- samında nüfus kayıtlarından faydalanan diğer görevliler de bu gizliliğe uymak zorundadırlar. Bu yükümlülük, kamu görevlilerinin görevlerinden ayrılmaların- dan sonra da devam eder