Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

384 Borca Katılma Sözleşmesi b.Borca Katılma Sözleşmesinin Hukuki İşlem Olması Borca katılma 51 , yeni bir borç doğurmasına rağmen, kendisine ait bağımsız bir hukuki sebebe sahip değildir. Bu sözleşme, alacaklı ile ilk borçlu arasında doğan borcun hukuki sebebine iltihak eder ve bu ilk borcun hukuki sebebini kendi hukuki sebebi hâline getirir. Esasen kısmî bir halefiyete yol açmamakta ancak asıl borcun ait olduğu hu- kuki işlemden oluşmasıdır. Borca katılan, kendi borcundan sorumlu olsa dahi, bu borç eski borçla aynı sebepten (ex eadem causa deben- di) doğduğu kabul edilir. Anlaşıldığı gibi bu hukuki işlem her zaman aynı hukuki sebepten doğan bir müteselsil borç doğurur. Kısaca borca katılma sözleşmesinde, borçlunun borcunun üstlenilmesiyle, o borcun hukuki sebebi de üstlenilmiş olur. 52 Borca katılmanın kendine ait bir hukuki sebebinin bulunmadığı görüşünün birbirine bağlı iki çıkış noktası bulunmaktadır. Bunlardan biri, borca katılanın ilk borcun hukuki sebebini üzerine aldığı, diğe- ri ise borca katılmadan doğan borcun doktrinde ittifakla kabul edilen müteselsil borç özelliğinin, ancak ilk borcun hukuki sebebiyle aynı hu- kuki sebebe sahip olmasıyla mümkün olacağı görüşüdür. Bir yandan düşünülen müteselsil borçluluk, yalnızca tek ve aynı hukuki sebep- ten sonucu oluşan borçlar arasında geçerli olacağıdır. Bunun aksini düşündüğümüzde ise, borca katılma sözleşmesinden doğan borcun, kendine ait bir amacı ve bundan dolayı, ilk borçtan ayrı, kendine ait, bağımsız bir hukuki sebebinin bulunduğunu kabulü gerekir. Bu amaç, alacaklıya teminat vermek amacıyla borçluyla müteselsil yükümlülük altına girmek aynı borç için borçlu sıfatını kazanıp, bu borcu ilk borç- lunun yerine ifa ederek, borçluyu alacaklıya karşı borcundan kurtar- mayı amaçlayan bir borçtan kurtarma vaadi söz konusu olacaktır. Borca katılanın, sanki o borca kendisi tek başına girmiş gibi so- rumlu olması, sadece borca katılmadan doğan borçla ilk borcun iliş- kilendirildiği anlamını taşır ve borca katılanın borcunun kapsamının asıl borca göre belirlenmesi sonucunu doğurur. Ancak, borca katılanın edim yükümlülüğü, aynı konuda başka bir borç meydana getirirken hangi hukuki amacı taşıdığı ayrı bir hukuki sorundur. Borca katılma- nın kendine ait bağımsız bir hukuki sebebi bulunduğunu kabul eden 51 Altay, s. 78; Turan Başara, s. 419-447, Şener, s. 1285. 52 Altay, s.78.