Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

393 TBB Dergisi 2019 (141) Hasibe Sena AKKIŞLA Borca katılma sözleşmesi, sadece borca katılanın alacaklıya kar- şı borç altına girmesi sebebiyle kural olarak bir tarafa borç yükleyen sözleşme olmakla birlikte, bu bir zorunluluk arz etmemektedir. Ala- caklının da, kendisine karşı üstlendiği borca karşılık olarak borca katılana bir karşı edimin ifasını taahhüt etmesi mümkündür. Bu du- rumda, borca katılma sözleşmesi tam iki tarafa borç yükleyen sözleş- me niteliğini kazanacaktır. Alacaklı borçluya her türlü edimi taahhüt edebilir. 70 Alacaklının karşı edim taahhüt etmesi hâlinde, borca katılma sözleşmesine tam iki tarafa borç yükleyen bir sözleşmenin hükümleri uygulanacaktır. Borca katılan, şartları gerçekleştiğinde alacaklıya kar- şı akdin ifa edilmediği (ödemezlik) defi TBK 97-98 ileri sürmek gibi haklarının yanında, alacaklının edimini ifa etmekte temerrüde düşme- si hâlinde, TBK 123vd. hükümlerinde düzenlenmiş olan, tam iki tara- fa borç yükleyen sözleşmelerde temerrüt halinde alacaklıya tanınmış olan seçimlik hakları kullanabilecektir. Borçlunun karşı edim teşkil etmeyen edimine aykırı hareket etmesi, onu borca katılana karşı TBK m.112 uyarınca sorumlu kılacak fakat borca katılan sözleşmenin diğer tarafına karşı tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmenin verdiği hakları kullanamayacaktır. 71 III. BORCA KATILMA SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ Bu başlık altında borca katılma müessesesinin düzenlenmiş çe- şitlerini ele alınacaktır. Bu hususta gerek teorik çalışmalara gerekse uyuşmazlık içeren kısımları değerlendirilerek sonuca ulaşılacaktır. Borca katılma sözleşmenin kurulma anına göre ve sözleşme yapılması amacına göre iki temel ayrımda incelenebilir. A.SÖZLEŞMENİN KURULMA ANINA GÖRE Borca katılma terimi, bu sözleşmenin ancak mevcut bir borca son- radan katılma yoluyla kurulabileceği intibaını uyandırmaktadır. Borca katılma sözleşmesinin ilk borcun doğumu ile aynı anda, hatta ondan daha önce kurulabilir. Borca katılma sözleşmesi, kurulma anına göre ileride doğacak borca katılma, eş zamanlı borca katılma ve mevcut borca katılma olarak üçe ayrılmaktadır. 70 Altay, s.96; Şener, s. 1306. 71 Özen, s. 90; Reisoğlu, Kefalet, s. 6; Tandoğan, Borçlar Hukuku, II, s. 694.