Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

397 TBB Dergisi 2019 (141) Hasibe Sena AKKIŞLA banka hesabında ileride ortaya çıkabilecek borç bakiyesi için önceden teminat amaçlı borca katılma söz konusu olabilecektir. 76 Her borca katılma sözleşmesi, alacaklıya, ilk borçluya karşı sahip olduğu alacak hakkının yanında ikinci bir alacak hakkı kazandırır. Bu sözleşmede çoğunlukla borca katılan lehine bir edim belirlenmediğin- den, sözleşme kural olarak bir tarafa borç yükleyen sözleşme niteliğine sahip olmakta ve alacaklı için borca katılma sözleşmesinin akdedilme- si sonucunda ilk borçluya karşı üstlendiği yükümlülükten başka, yeni bir borç doğmamaktadır 77 . Bu sebeple, her borca katılma sözleşmesi esasen alacaklının edimi elde etmeye ilişkin hukukî durumunu güç- lendirmek ve asıl borçlunun borcunu ifa etmemesi riskine karşı ko- rumak amacını taşımaktadır. Fakat taraf iradeleriyle, borca katılma sözleşmesinin yapılmasında başka bir amaç ön plâna çıkarılıp, teminat etkisi, bu sözleşmenin sonucu itibarıyla ortaya çıkabilir. Ne var ki, bu istisnai bir durum olup, kural borca katılmanın teminat amaçlı olarak yapılan bir sözleşme olmasıdır. Alacaklıya teminat verilmesi, sözleşmenin yapılmasının başlı ba- şına tek amacıdır. Borca katılma sözleşmesinin bir unsuru olmamak- la birlikte, özellikle borca katılanın alacaklı ile ilk borçlu arasındaki hukuki ilişkinin devamında veya alacaklının ilk borçluya ifa edeceği edime ilişkin somut ve doğrudan bir ekonomik menfaatinin mevcut olduğu hâllerde, bu amaç daha net olarak ortaya çıkmaktadır. Alacak- lı, ancak kendisine taahhüt edilen borcun ifa edileceği ihtimalinde asıl borçluya karşı üstlenmiş olduğu edimi ifa edeceğinden, borca katıla- nın alacaklıya alacağını elde edeceği yönünde teminat vermesi ve bu amaçla alacaklıya karşı borç altına girmesinde kendi menfaati bulun- maktadır.. Teminat amaçlı borca katılma sözleşmesi de, sözleşmenin tarafları dikkate alınarak yapılan bir ayrıma göre, alacaklıyla akdedi- len teminat amaçlı borca katılma ve asıl borçlu ile akdedilen teminat amaçlı borca katılma sözleşmesi olarak ikiye ayrılmaktadır. 76 Burada, bu sözleşmenin yapılmasındaki tek amaç, borca katılanın kendi menfaatini düşünerek borç altına girmesi hâlinde dahi alacaklıya teminat sağlamaktır. Alacak- lıya bu teminatı sağlamasına yol açan, ilk borçlunun alacaklıdan edimi elde etme- sinde borca katılanın da ekonomik menfaatinin bulunması olgusu, borca katılanın alacaklıya karşı borç altına girmesindeki saiki olup, hukuken dikkate alınmamakta ve borca katılma sözleşmesinin teminat amacı üzerinde herhangi bir belirleyici rol oynamamaktadır Çünkü borca katılma sözleşmesindeki teminat amacı, borca katı- lanın bu sözleşmeyle borç altına girmesindeki saiki olmayıp, daha önce de açıkladı- ğımız gibi sözleşmenin hukuki sebebini oluşturmaktadır, Şener, s. 1286- 1287. 77 Altay, s.112.