Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

398 Borca Katılma Sözleşmesi Mevcut bir borca teminat amacıyla katılma her ne kadar alacaklıya teminat verme amacına hizmet ediyorsa da, katılmadan doğan borcun hukuki sebebi teminat değildir. Katılmaya konu olan borcun hukuki sebebi ile borca katılanın borcunun hukuki sebebi aynı olacaktır. 78 Mevcut bir borca katılmanın alacaklı açısından teminat elde etme etkisi taşıması, katılma yoluyla ortaya çıkan borcun hukuki sebebinin teminat olarak belirlenmesi soncunu doğurmamakla birlikte, mevcut borca katılma sözleşmesinin geniş anlamıyla kişisel teminat sözleşme- leri arasında kabul edilmesine yol açmaktadır. 79 2. Borçtan Kurtarma Amaçlı Borca Katılma Sözleşmesi Borca katılma sözleşmesi, çoğunlukla alacaklıya edimin ifasına ilişkin olarak teminat vermek değil, asıl borçlunun borcunun tamamen üstlenilmesinin gerçekleştirilmesi amacını taşımaktadır. Asıl borçlu ile borca katılan arasında akdedilen tam üçüncü şahıs yararına sözleşme niteliğindeki teminat amaçlı borca katılmadan farkı, tarafların iradele- rinde, tarafların iç ilişkideki anlaşmalarında yatmaktadır. Bu sözleşmeye borca katılan, asıl borçluyla bir borcun üstlenilme- si sözleşmesi akdetmektedir. Bu sözleşmeye göre, borcu üstlenen, asıl borçluya, alacaklıya ifayı sadece kendisinin yapacağını, onu alacak- lının ifa talebiyle karşı karşıya bırakmayacağını taahhüt eder. Fakat borçtan kurtarma vaadinden farklı olarak, dış ilişkide alacaklıya da bu sözleşmeyle borcu üstlenene karşı doğrudan talep hakkı tanınmakta- dır. Böylece borcu üstlenen hem ilk borçluya, hem de alacaklıya karşı ifa yükümlülüğü altına girer. Bu sözleşmede tarafların temel amacı, borca katılan tarafından, borçlunun alacaklıya karşı borcundan tama- men kurtarılmasıdır. Bu sözleşmenin ayrıcı özellikleri, borca katılanın ilk borçluya, dış ilişkide alacaklıya ifayı, onun yerine sadece kendisi- nin gerçekleştireceğini taahhüt etmesi ve iç ilişkide de müteselsil borç- lulukta ifanın kendisine verdiği rücu hakkını kullanmamaktır. Çünkü borçtan kurtarma vaadi, vaat edenin, borçluya onun borcunu ifa ede- ceğini taahhüt etmesidir. 80 78 Tandoğan, Özel Borç İlişkileri s. 702; Özen, s. 7-8; Develioğlu, s. 308; 79 Turan Başara, s. 419-447. 80 Sonuç olarak bu sözleşme borca katılan ile asıl borçlu arasında bir borçtan kurtar- ma vaadi niteliği taşımaktadır ve alacaklıya talep hakkı tanınması ise, bu sözleş- meyi borca katılma sözleşmesi hâline getirir, Altay, 109.