Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

432 Arsa Sahibinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Dönmesinin Yükleniciden Arsa Payı şerek, ifa edilen edimlerin geri verilmesi bakımından taraflar arasında kurulan bir tasfiye ilişkisine dönüşür. Bu durumda ifa edilen edimler sebepten yoksun hâle gelmemekte, ifa edilmemiş edimler bakımından ise TBK m. 112 vd. hükümleri uygulanma alanı bulmaktadır. Örneğin taşınmaz mülkiyetinin alıcı adına tescilinden sonra sözleşmeden dö- nülmesi hâlinde, tescil kendiliğinden yolsuz hâle gelmeyecektir. İade yapılana, yani taşınmaz eski malik adına tescil edilene kadar muhatap malik olarak kalmaktadır. Taraflar iade konusunda anlaşamaz ise, açı- lacak ifa davası sonucunda TMK m. 716’ya dayalı verilecek karar ile mülkiyet eski malike geçer. Dolayısıyla bu görüş uyarınca iade anına kadar gerçek malikten iade konusu şeyi kazanan üçüncü kişinin iyini- yetli olup olmadığının araştırılmasına gerek yoktur. Üçüncü kişi söz- leşmeden dönüldüğünü ve iade borcunu bilse dahi iade konusu şeyin mülkiyetini kazanabilir. İade talebinin tâbi olduğu zamanaşımı süresi, TBK m. 146’daki on yıllık zamanaşımı süresidir. 2. Sözleşmeden Dönmenin Sonuçları Bakımından Yargıtay’ın Yerleşik Kararları ile Öğretide Savunulan Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Kişisel Görüşümüz Yukarıda detaylı olarak yer verdiğimiz üzere 31 Yargıtay’ın yerle- şik kararları değerlendirildiğinde, sözleşmeden dönmenin sonuçlarına ilişkin olarak Yargıtay tarafından, aynî etkili dönme görüşü ile benzer sonuçlara varıldığını görmekteyiz. Zira Yargıtay’ın yerleşik kararla- rına göre sözleşmeden dönme hâlinde sözleşme hiç yapılmamış gibi tarafların durumları sözleşme öncesine döner ve avans 32 olarak dev- redilen tapuların iadesi aynî hakka dayalı olarak her zaman istenebi- lir. Bununla birlikte Yargıtay alıcı-üçüncü kişilerin iyiniyet iddiasında bulunup bulunamayacağı noktasında aynî etkili dönme görüşünden 31 Bkz. Başlık I. 32 Para borçlarının ileride asıl borçtan mahsup edilmek üzere önceden ödenmesi anlamına gelen “avans” teriminin, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine olduğu gibi aktarılamayacağı yönünde Kırca, s. 97; Yargıtay kararlarında yaratılan “avans tapu” kavramına yönelik eleştiri için bkz. Özmen/Ürem, s. 19 vd.; Sabâ Özmen, “2014/12321 Başvuru Numaralı Faik Tari ve Sultan Tari Başvurusuna İlişkin Ana- yasa Mahkemesi’nin Fahiş Hatalı Kararının Eleştirisi (Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde Dönme Hakkında Ayni Etkili Dönme Görüşüne Ve Özellikle Yar- gıtay 15. HD.’nin Yerleşik Kararlarındaki “Avans Tapu” Nitelemesine İlişkin Eleş- tiriler)”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018 (135), (s. 491-516), TBBD , s. 502-504.