Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

436 Arsa Sahibinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Dönmesinin Yükleniciden Arsa Payı olur. Yoksa üçüncü kişilerin sebepsiz zenginleşme kapsamında iade yükümlüsü olmalarından söz edilemez. Üçüncü kişilerin edinimleri- nin geçerliliği onların iyiniyetli olup olmamalarına bağlı değildir. Bu nedenle alıcı üçüncü kişilerin iyiniyetlerinin araştırılmasına gerek yok- tur. Roma Hukuku temelli bu kural istikrara dayalı güven oluşturma amacıyla getirilmiştir. Aksi bir sonuca varılması hukukî işlem güven- liğini tehlikeye sokar. 41 Meğerki TBK m. 49/II uyarınca üçüncü kişinin edinimi kasten ahlâka aykırı bir fiil ile gerçekleşsin. 42 Böyle bir durum olmadan, dönmeden önce yüklenici tarafından taşınmazın üçüncü kişiye devredildiği ihtimâlde, üçüncü kişinin iktisabı TMK m. 1023’e gerek olmaksızın korunur. Dönmeden sonra taşınmazın yüklenici ta- rafından üçüncü kişiye devredilmesi ihtimâlinde de TMK m. 1023’ün uygulanmasına yer yoktur. Zira dönme mülkiyetin kazanılmasına etki etmediğinden üçüncü kişi malikten bir taşınmaz kazanmıştır. Bu du- rumlarda arsa maliki yükleniciden yalnızca uğradığı zararın tazmini- ni isteyebilir. 43 Dönmeye kadar henüz yüklenici taşınmazı devretme- 41 Aynı yönde Kırca, s. 94; Özmen, Sempozyum, s. 554-555; Pelin Çavdar, “Anayasa Mahkemesi’nin 2014/12321 BaşvuruNumaralı ve 20.07.2017 Tarihli Tari Kararı’nın Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Der- gisi, Cilt: 24, Sayı: 1, Haziran 2018, (s. 415-439), s. 432-433. 42 Türk Borçlar Kanunu m. 49/II’nin uygulanma alanı bulabileceği örnek durumlar olarak, yüklenici sözleşmeden dönme hâlinde sorumluluktan kurtulmak için ta- şınmazı yakını üçüncü kişiye muvazaa ile çok düşük bir bedelle satarsa ya da ge- çimini sağlamak amacıyla bedelin tahsiline yönelik ödeme takvimini aydan aya ve çok uzun vadeli yaparsa TBK m. 49/II uyarınca haksız fiile dayalı üçüncü kişiden taşınmazın iadesinin aynen tazmin yolu ile istenebileceği şeklinde aynı yönde gö- rüş için bkz. Özmen, TBBD, s. 502; Yine aynı yönde üçüncü kişi yalnızca arsa ma- likinin zarara uğramasını sağlamak amacıyla ahlâka aykırı bir şekilde arsa payını ve bağımsız bölümü devralmışsa, TBK m. 49/II uyarınca arsa malikinin doğrudan alıcı-üçüncü kişiye başvurabileceği şeklinde görüş olarak bkz. Çavdar, s. 430 dn. 17. 43 Bu şekilde arsa malikinin zararının tazminini sağlama imkânı varken, onun bir de alıcı-üçüncü kişiye başvurabileceğini kabul etmenin, arsa malikine aşırı ölçüde menfaat sağlanmasına yol açacağı şeklinde görüş için bkz. Çavdar, s. 431; Öte yan- dan yüklenicinin de arsa malikinden sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca talepte bulunma hakkına sahip olduğuna ilişkin karar olarak bkz. Yarg. 15. HD, 14.4.2008, E. 2007/1276, K. 2008/2431: “Karşı dava yönünden ise; karşı davacı yük- lenici, sözleşmenin fesih nedeniyle uğradığı zararların tahsilini istemiştir. Kuşku yok ki, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin mahkemece feshine karar verilmesi halin- de, yüklenici, arsa sahibinin malvarlığında artı bir değer yaratmışsa, bu değerlerin iadesini sebepsiz zenginleşme hükümlerince talep edebilecektir. Bu halde yükleni- cinin sözleşme nedenleriyle yaptığı faydalı ve zaruri masrafların mahkemece tes- pit edilmesi gerekir. Oysa mahkemece yüklenicinin karşı davadaki talebi ile ilgili hiçbir inceleme yapılmadan karşı davanın reddine karar verilmiştir. Mahkemece