Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

440 Arsa Sahibinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Dönmesinin Yükleniciden Arsa Payı yaratıldığını söylemek yanlış olmaz. Çünkü yerleşik kararlar uyarınca, inşaat hâlindeki bir binadan arsa payı satın alanların iyiniyetli sayıl- maması ve arsa malikinin üçüncü kişinin iyiniyetli olmadığını iddia ve ispat etmesine gerek bile görülmemesi durumları, bu konuda bir iyiniyetli olmama karinesinin kabul edildiği sonucuna götürmekte- dir. 54 Oysa Yargıtay kararlarında iyiniyet kurumunun yorumlanış şekli yerinde değildir. 55 Türk Medenî Kanunu m. 3/I’de kanunî bir karine olarak düzenlenen iyiniyet karinesinin içtihatlar yolu ile tersi- ne çevrilmesi doğru olmaz. Gerçekten de yükleniciden arsa payı satın almış olan kişilerin iyiniyetli olmadıkları peşinen kabul edilemez. Her olayda bunun ayrıca araştırılması gerekir. Tapu sicilinin güvenilirliği ilkesi bunu gerektirir. 56 Her ne kadar alıcı-üçüncü kişi bir kısım payla- rın yüklenicinin yapacağı bina karşılığı devredildiğini biliyor olsa da, bu onun doğrudan iyiniyetli olmadığını göstermez. Zira o satın alır- ken, yüklenici ile arsa maliki arasındaki sözleşme geçerlidir. 57 Devrin arsa malikinin iade davasını sonuçsuz bırakmak amacıyla yapıldığı bir durum varsa, ancak o zaman alıcı-üçüncü kişinin iyiniyetli olmadığı kabul edilebilir. 58 Dolayısıyla arsa malikinin sözleşmeden döndüğünü bilen veya bilmesi gereken alıcı-üçüncü kişi, tapu sicilinin düzeltilme- sinden önce arsa payının mülkiyetinin adına tescilini sağlarsa, artık onun iyiniyetli olmadığından söz edilebilir. 59 Belirtilmelidir ki sözleşmeden dönmeye aynî sonuç bağlayan aynî etkili dönme görüşü de, Yargıtay kararlarında alıcı-üçüncü kişilerin hiçbir şekilde iyiniyetli sayılamayacakları yolunda verilen kararlara gerekçe olamaz. 60 Çünkü aynî etkili dönme görüşü, dönmeden önce 54 Aynı yönde Coşkun, s. 146-147; Kahraman, s. 446; Çavdar, s. 432. 55 Vardar Hamamcıoğlu, s. 158; İyiniyeti aranan kişinin öne sürmesi hâlinde de, iyi- niyetin, mahkeme tarafından kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekti- ğine ilişkin bkz. Kırca, s. 89-90. 56 Kahraman, s. 445; Çavdar, s. 432; Aksi sonuca varmanın alışveriş hayatının işleyi- şini önemli ölçüde engelleyeceğine ilişkin Kırca, s. 94. 57 Erman, Arsa Payı, s. 178; Kırca, s. 94; Kahraman, s. 448; Özmen/Ürem, s. 29; Aynı yönde, yalnızca alıcı-üçüncü kişilerin ileride inşaatın tamamlanamaması duru- munda yükleniciden satın alınan arsa paylarının iade edilebileceği rizikosunu ön- görüp söz konusu ilişki içine girdiklerinden yola çıkılarak, iyiniyetleri olmadıkları sonucuna varmanın isabetli olmayacağı şeklinde görüş olarak bkz. Çavdar, s. 433. 58 Örnek olarak, alacaklının dönme hazırlıklarını yaptığını öğrenip, bundan yarar- lanarak borçlunun elindeki malı ucuza kapatmak amacıyla satın alması hâlinde iyiniyetli olmamadan söz edilebilir, Kırca, s. 93. 59 Erman, Arsa Payı, s. 177, s. 178 dn. 5. 60 Vardar Hamamcıoğlu, s. 158; Gümüşsoy Karakurt, s. 183; Çavdar, s. 431.