Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

51 TBB Dergisi 2019 (141) Gonca EROL temel argüman şudur: Halk nasıl kendi temsilcilerini seçerken hiçbir nedenle bağlı olmadan kararını veriyor, istediği nedenle istediği tem- silciyi seçebiliyorsa; görevden alırken de hiçbir nedenle bağlı olmama- lıdır. 15 Dolayısıyla, bu anlayışın bir gereği olarak, geri çağırma hakkını kullanırken, geri çağırma talebinin birtakım nedenlere/gerekçelere dayandırılması ve geri çağırma başvurusunun bu gerekçeleri sağla- yıp sağlamadığının bir kişi ya da organca denetlenmesi düşünülemez. Geri çağırma sürecinin tek bir karar vericisi vardır o da seçmenler. Bununla birlikte, geri çağırmayı saf siyasal bir süreç olarak gören kimi yerlerde, yine de, geri çağırma başvurularında, başvurucuların geri çağırma nedenlerini de başvuru dilekçelerinde belirtmeleri iste- nebilmektedir. Belirtilen bu nedenler başvurucuların kaleme aldığı şekliyle, değiştirilmeksizin, seçmelerin imzasına açılan geri çağırma dilekçesinde de yer alır. Buradaki amaç, dilekçeye imza atması istenen seçmenlerin bilgi edinmelerini sağlamak; geri çağrılan görevlinin de, aleyhindeki iddialardan haberdar olabilmesine ve böylelikle de ken- dini savunabilmesine imkân tanımaktır. Yani, başvurucuların dilek- çelerinde yer verdikleri geri çağırma gerekçeleri sadece bilgilendirme amaçlıdır. Bu nedenle içeriklerinin doğruluğunun yahut bir görevliyi görevden almak için yeterli gerekçeler olup olmadıklarının başvuru yapılan makamca denetlenmesi gibi bir şey söz konusu değildir. Zaten böyle bir uygulama, geri çağırma hakkını saf siyasal bir usul olarak gören anlayışa da ters olacaktır; çünkü dilekçede yer alan nedenlerin doğru olup olmadığı, görevliyi görevinden almak bakımından yeterli olup olmadığı konusunun tek yargıcı seçmenlerdir. Dilekçeyi imzala- yıp imzalamamakta, eğer yeterli imza toplanır da seçime gidilirse, geri çağırma lehinde oy verip vermemekte takdir seçmenlere aittir. ABD eyaletlerinin ve yerel yönetimlerinin çoğunluğunda tercih edilen yaklaşım budur. Örneğin California eyalet yasasında, gerek- çelere dair istenen beyanın sadece seçmenin bilgilendirilmesi amaçlı olduğu ve bunun şekli ve içeriği bakımından herhangi bir eksikliğin, geri çağırma sürecinin geçerliğini etkilemeyeceği açıkça düzenlen- miştir. 16 Anayasada da “nedenlerin yeterliliği denetlenebilir değildir” 15 Thomas E. Cronin, Direct Democracy: The Politics of Initiative, Referendum and Recall, Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1999, s.130. 16 California Elections Code, § 11024. Aynı hükme federal bölge District of Columbia yasasında da yer verilmiştir. District of Columbia Official Code § § 1-1001.17.