Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

72 Avrupa Ülkelerinde Geri Çağırma Hakkı 4. Thurgau Kantonu Thurgau kantonu geri çağırma hakkına 1869’den beridir anayasa- sında yer veren ancak hakkın bir kez bile kullanılmadığı kantonlardan biridir. Thurgau seçmenleri, hakkı hiç kullanmamış olsalar da, 1987’de yeni bir anayasa yaparken hakka yine yer vermeyi de ihmal etmemiş- lerdir. Hangartner ve Kley’e göre geri çağırma hakkına, kullanılma- mış olmasına rağmen anayasada yer verilmesinin nedeni semboliktir. Hakkın varlığı, halkın iradesinin, en yüksek siyasi organların ve ku- rumların bile üstünde olduğunun göstergesidir. 84 Thurgau’da yasama ve yürütme organlarına karşı geri çağırma oylamasına gidilebilmesi için 20.000 seçmenin imzası gerekmektedir. Bunun yanında 1953 tarihli siyasi haklara dair yasanın 48. ve 50. pa- ragrafları gereği ömür boyu görev yapmak üzere seçilen rahipler ve öğretmenler de geri çağırma kapsamındadır. Bu görevlileri seçen seç- menlerin dörtte birinin imzası ile geri çağırma seçimine gidilir. Benzer bir düzenleme Ticino kantonunda da vardır. 85 5. Ticino Kantonu 1892’den beridir geri çağırma hakkının bulunduğu Ticino kanto- nunda, farklı olarak, yasama organı değil, yürütme organının geri çağ- rılabilmesi mümkündür. 1892’deki anayasal konvansiyonda yasama organının da geri çağrılabilmesi önerilmiş ancak seçmenlerin yasama organın yaptığı yasaları veto edebilmesine imkân tanıyan referandum usulüne zaten yer veriliyor olduğu gerekçesiyle, gereksiz olacağı dü- şünülerek bu öneri reddedilmiştir. 86 Anayasa’nın 44. maddesinde yer alan düzenlemeye göre, bir geri çağırma girişimine gidilebilmesi için 15.000 seçmenin imzası gerekli- dir. Diğer eyaletlerden farklı olarak Ticino anayasası imzaların top- lanmasında bir süre sınırlaması öngörmüştür. Buna göre imzaların 60 gün içerisinde toplanması gerekmektedir. Bir diğer farklılık olarak 84 Yvo Hangartner ve Andreas Kley, Die Demokratischen Rechte in Bund und Kanto- nen der Schweizerischen Eidgenossenschaft, Zürich: Schulthess Verlag, 2000’den Aktaran: Serdült, s.165. 85 Guido Corti, Il Dirrito di Revoca Delle Autorita, 1992’den Aktaran Serdült: s.165. 86 Giuseppe Lepori, Diritto Costituzionale Ticinese, Bellinzona: Grassi, 1988’den Ak- taran Serdült: s.165.