Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

83 TBB Dergisi 2019 (141) Gonca EROL 50 katılım şartı, Slovakya koşullarında, hakkın kullanımını neredeyse imkânsız kılan bir şarttır. G. Romanya Romanya’da geri çağırma hakkı, yalnızca devlet başkanına karşı uygulanabilen bir usul olarak düzenlenmiştir. Anayasa’nın 95. mad- desinde “Görevden Uzaklaştırma” başlığı altında düzenlenmiş olan usule göre “eğer Romanya Başkanı Anayasa’nın hükümlerini ihlal eden ciddi suçlar işlerse, Anayasa Mahkemesinin görüşü alındıktan sonra, Temsilciler Meclisi ve Senato’nun birleşik toplantısında, sena- törlerin ve milletvekillerinin çoğunluğunun oyu ile görevden uzak- laştırılmasına karar verilebilir. Başkan suçlanmış olduğu eylemlerine ilişkin Parlamentoya açıklama yapabilir.” (md.95/1). Görevden uzak- laştırma usulünün işletilmesi teklifi, milletvekillerinin ve senatörlerin en az üçte biri tarafından sunulmak zorundadır. (md.95/2) Eğer par- lamento bu teklifi çoğunluk oyu ile kabul ederse, başkanın görevden alınıp alınmamasına ilişkin nihai kararı halkın vermesi için 30 gün içe- risinde bir referandum düzenlenir. (md.95/3). Bu usul basında genellikle “impeachment referandumu” olarak anılıyor olsa da; ilk bölümde impeachment ve geri çağırma usulleri arasındaki ayrımı yaparken de vurgulandığı üzere, görevden alınıp alınmama konusunda nihai karar seçmenler tarafından verildiği için, impeachment değil geri çağırma olarak nitelendirilmelidir. Zaten Ro- manya Anayasası impeachment ’ı ayrı bir başlık altında ayrı bir usul ola- rak (md.96) düzenlemiştir. Bununla birlikte, Romanya Anayasası’ndaki bu usul pek tabii ki doğrudan geri çağırma da değildir. Çünkü sürecin başlatılmasında seçmenlerin hiçbir katılımı bulunmamaktadır. Seçmenler sadece son aşamada sürece dâhil olabilmektedir. Bu bakımdan buradaki usul, “dolaylı geri çağırma”ya karşılık gelir. Devlet başkanının dolaylı geri çağrılması usulü Romanya’da şim- diye kadar iki kez uygulanmıştır. 2007’de ve 2012’de gerçekleşen geri çağırma girişimlerinin ikisinin de muhatabı 2004 ile 2014 arasında iki dönem üst üste Romanya Devlet Başkanı olarak görev yapmış olan Traian Băsescu olmuştur.