Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

88 Avrupa Ülkelerinde Geri Çağırma Hakkı Avusturya yasama organı biri “ulusal konsey” diğeri “federal konsey” olarak adlandırılan iki meclisten oluşmaktadır. Bu iki mec- lisin birleşik oturumu “federal meclis”i oluşturur. Tıpkı Romanya gibi Avusturya’da da geri çağırma seçimine, iki meclisin birleşik otu- rumunda alınan karar ile gidilebilir. Bu amaçla önce Ulusal Konsey süreci başlatmaya yönelik kararı alır. Aranan toplantı yetersayısı üye tamsayısının yarısı, karar yetersayısı ise üye tamsayısının üçte ikisidir. Karar alındıktan sonra, Federal Şansölye’nin (Başbakan) çağrısı ile Fe- deral Meclis toplanır ve geri çağırma seçimine gidilip gidilmeyeceği konusunda karar verilir. Özel bir karar yetersayısı öngörülmemiştir. Eğer ki geri çağırma oylamasında seçmenlerin çoğunluğu Başkan’ın görevde kalması yönünde oy verirse, Ulusal Konsey fes- hedilmiş olur ve seçimler yenilenir. İzlanda ile Avusturya arasındaki temel fark da buradadır. Tek meclisli bir yasamaya sahip İzlanda’da yasama organı tümden feshedilmiş oluyorken Avusturya’da yalnız- ca doğrudan halk tarafından seçilen Ulusal Konsey feshedilmektedir. Çünkü Federal konsey üyeleri dolaylı olarak, eyalet ( province ) meclis- leri üzerinden seçilmektedir. Avusturya’da da Başkanın dolaylı geri çağrılması prosedürü şim- diye kadar hiç kullanılmamıştır. 135 Avusturya’da ayrıca belediye başkanlarının da geri çağrılabilmesi mümkündür ve bu da dolaylı geri çağırma olarak düzenlenmiştir. Be- lediye konseylerinin kararı üzerine belediye başkanlarının görevden alınıp alınmaması konusunda halkoylamasına gidilebilmektedir. 136 İ. Belarus Avrupa’da geri çağırma hakkına siyasal sistemi içerisinde yer ver- miş bir diğer ülke Belarus’tur. Belarus (Beyaz Rusya) Anayasası’nın 72. maddesi ülkenin yasama organı üyelerinin geri çağrılabileceğini öngörmüştür. İlgili seçim bölgesindeki seçmenlerin yüzde 20’sinin im- zası ile geri çağırma seçimine gidilmesi talep edilebilmektedir. Hakkın kullanımına ilişkin usul 2000 tarih ve 370-Z sayılı Seçim Yasası’nda düzenlenmiştir. Buna göre, imzalar toplanıp denetimi yapıldıktan 135 Qvortrup, s.83. 136 Theo Schiller, “Local Direct Democracy in Europe – A Comparative Overview”, İçinde: Theo Schiller (ed.), Local Direct Democracy in Europe, Wiesbaden: VS Ver- lag, 2011, s.17.