Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

125 TBB Dergisi 2019 (142) Recep DOĞAN bir başka kadın sağlık mesleği personelinin bulundurulmasına özen gösterilir”. Söz konusu tercih hakkı kadının sanık şüpheli veya mağ- dur olduğu tüm hallerde bir başka deyişle CMK’nın 75 ve 76’ncı mad- deleri kapsamında yapılacak tüm müdahaleler de geçerli olup 84 kadı- na böyle bir tercih hakkının olduğu hatırlatılmalıdır. 85 V- TANIKLIKTAN ÇEKİNME HAKKI VE VÜCUDA MÜDAHALE Şüpheli veya sanık dışında diğer kişiler tanıklıktan çekinme sebep- leriyle (CMK m.45, 46, 47, 49) muayeneden veya vücuttan örnek alın- masından kaçınabilir (CMK m.76/4). Bu hakka sahip olan kimselere CMK’nın 45/3 ve 48’inci maddeleri gereğince gerekli bildirim ve bilgi- lendirme müdahaleden önce mutlaka yapılmalıdır. Bu aynı zamanda yukarda aktardığımız Anayasanın 38’inci maddesinde yer alan “Hiç kimse kendisini ve kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyan- da bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamaz” hükmü- nün de bir gereğidir. CMK’nın 76/4 maddesine göre “Çocuk ve akıl hastasının çekin- mesi konusunda kanunî temsilcisi karar verir. Çocuk veya akıl hasta- sının, tanıklığın hukukî anlam ve sonuçlarını algılayabilecek durumda olması hâlinde, görüşü de alınır. Kanunî temsilci de şüpheli veya sanık ise bu konuda hâkim tarafından karar verilir. Ancak, bu hâlde elde edilen deliller davanın ileri aşamalarında şüpheli veya sanık olmayan kanunî temsilcinin izni olmadıkça kullanılamaz”. Yukarda yaptığımız açıklamalarda da belirttiğimiz üzere, CMK’nın 76/4 maddesi iç hukuk kuralı haline dönüşen ve bağlayıcı olarak uygulanması gereken Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin 12’inci maddesine aykırılık içermektedir. Çünkü CMK’nın 76/4 maddesinde çocuğun görüşünün alınması ile yetinilmiş olup bu görüş doğrultusunda hareket edilmesinin zorunlu olmadığı izlenimi verilmiştir. Bununla beraber, 15 yaşını doldurmuş akli melekeleri yerinde olan bir çocuğun tanıklıktan çekinme hallerini gerekçe göstererek muayeneden veya örnek vermekten kaçınma hak- 84 CMK’nın 77’nci maddesinin Alman Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 81d madde- sinden esinlendiği ancak söz konusu maddede hem erkek hem de kadınlara hem- cinsleri tarafından muayene edilme yönünde tercihte bulunma hakkı verildiği bu nedenle CMK’nın 77’nci maddesinin mevcut halinin cinsiyet ayrımı güttüğü be- lirtilmektedir (Dursun, s. 2981, 2992). 85 Centel/Zafer, s.273, 276.