Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

145 TBB Dergisi 2019 (142) Edanur ŞENYÜZ iii-Hizmetin muhatap bir kişiye sunulması: Serbest meslek faaliyeti belirli bir kişiye karşı yapılır, gelir de serbest meslek faaliyetinin karşı- lığı olarak elde edilir. Kendisine hizmet verilmesi karşılığında ve hiz- met yapılan kişi tarafından ödenmesi gerekmektedir. 32 Yapılan ödeme ile verilen hizmet arasında bağ bulunmadığı takdirde KDV kapsamına giren bir işlemden bahsedilemez. 33 Dava kapsamında avukatlık hizmetinin konusu müvekkile ya- pılacak hukuki yardımdır. Bunun karşılığında hizmetten yararlanan (hizmetin sunulduğu) kişi avukata karşı para veya ayın şeklinde borç altına girmek durumundadır. Nitekim avukatın tahsilatlar için düzen- lemek zorunda olduğu serbest meslek makbuzunda müvekkilin 34 adı- nın soyadının yer alacağı açıkça belirtilmiştir. (VUK m.236 ve 237/2). Makbuzlarda müvekkile yer verileceği dikkate alındığında avukatlık faaliyetinin belirli bir kişiye sunulmuş olması gereği kendiliğinden an- laşılmaktadır. Nitekim Danıştay 9. Dairesi E:1992/2549, K:1993/592 sayılı kararında “…yapılan işin hizmet sayılabilmesi için doğrudan doğruya ve münhasıran muhatap için yapılmış olması gerekmek- tedir…” görüşüne yer vermiştir. Danıştay bu görüşüyle, KDV anla- mında bir hizmetten bahsedebilmek için “… işin doğrudan doğruya ve münhasıran muhatap için yapılmış olması” gerektiğini belirterek doğrudan bağlantı kavramına yaklaşmıştır. 35 Mahkeme kararı uyarınca, karşı taraf avukatına ödenen vekâlet ücreti ödeyen tarafın karşı taraf avukatından aldığı bir hizmetin karşılığı değildir. 36 Bu nedenle doğru- dan bağlantının kurulduğu söylenemez. Kaldı ki AvK’m. 38/b’ye göre avukatın karşı tarafa hizmet sunması yasaklanmıştır. iv-Hizmetin tamamlanmış olması (veya tamamlanmadan önce serbest meslek makbuzu düzenlenmesi): Bazı hizmetler süreklilik arz eder, bu hiz- metler bakımından hizmetin tamamlanmış olması aranır. Avukatlık faaliyeti bakımından hizmetin tamamlandığı an mahkemenin kararını 32 Zihni Kartal, “Karşı Taraf Vekâlet Ücreti KDV’ye Tabi mi?”, Yaklaşım Dergisi Yıl 20, Sayı 237, s. 298. 33 Soydan, a. g. e., s.121. 34 Türk Dil Kurumu Sözlüğünde Müşteri için; Hizmet, mal vb. alan ve karşı- lığında ücret ödeyen kimse, satın alan, alıcı olarak tanımlanmıştır. (Erişim: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK. GTS.5b101f4a145516. 17015535 ) 35 Soydan, a. g. e., s.121. 36 Kartal, a. g. e, s.298.