Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

188 Vergi Suç ve Cezalarının Etkinliği Vergi kanunlarının çok sık değiştirilmesi, vergi suçundan dola- yı açılan davaların yargılama süreçlerini de uzatmakta, vergi adaleti ve vergi suç ve cezalarının etkinliğini doğrudan etkilemektedir. Ver- gi suçları ile ilgili yargılamaların genel mahkemelerde görülmesi ve Vergi Usul Kanunu’nda yer almayan hususlarda Türk Ceza Kanunu (TCK) ve Ceza Muhakemesi Kanun (CMK)’larının uygulanması nede- niyle bu kanunlarda yapılan değişiklikler de vergi suçu soruşturma ve kovuşturma süreçlerinin uzamasına neden olmaktadır. Nitekim TCK’nın zaman bakımından uygulanma başlıklı 7/2. fıkrasındaki “Suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yü- rürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur” şeklindeki düzenlemeye göre yapılan yasa değişikliklerinin vergi suçu ile ilgili kovuşturmalarda sanıkların lehine hüküm içerip içermediğinin değerlendirilmesi gerekmektedir. Buna göre ilk derece mahkemesince karar verilip istinaf veya temyiz incelemesi için üst mahkemelere gönderilen ve henüz kesin- leşmeyen, istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşen veya istinaf veya temyiz incelemesi sonrası onanarak kesinleşmiş olsa dahi henüz infaz edilmeyen dosyalardaki vergi suçlarında yasa deği- şikliğinin lehe hüküm içerip içermediğinin değerlendirilmesi amacıy- la yeniden ele alınmakta, bu durum ise vergi suçu ceza süreçlerinin uzamasına ve kimi zaman suçun zamanaşımına uğramasına neden olmaktadır. Vergi suçu işleyen kişiler hakkında yargılama süreçleri- nin bu nedenle uzaması, vergisini düzenli ödeyen ve yasadışı yollara başvurmayan mükelleflerin devlete ve yargıya bakış açılarını olum- suz yönde etkilemektedir. Nitekim kaçakçılık suçunun düzenlendiği VUK›un 359. maddesine baktığımızda 1994 yılından bu güne kadar üç kez değiştirildiğini görmekteyiz. 15 Bunun yanında TCK ve CMK gibi temel ceza yasalarında yapılan değişiklikler gözönüne alındığın- da vergi suç ve cezalarının bu yönü ile yeterince etkin olmadığını söy- leyebiliriz. Açısından Denetim Olgusu İş, Güç”, Endüstri İliskileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt:9, Sayı:1, Ocak 2007, s.172. http://www.isgucdergi.org/?p=main&vol=9&nu m=1&year=2007 (E.T.07.03.2016) 15 VUK’un 359. maddesinde 26.04.1994 tarihinde 4008 sayılı Kanun, 22.07.1998 tari- hinde 4369 sayılı Kanun ve 23.01.2008 tarihinde 5728 sayılı Kanun ile değişiklikler yapılmıştır.