Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

192 Vergi Suç ve Cezalarının Etkinliği düzenli ödeyen mükellefleri da vergi ödememenin yollarını aramaya sevk etmektedir. 25 Bu nedenle vergi aflarının çok sık çıkartılmaması ve önceden tahmin edilmeden uygulanması gerekmektedir. 3.3.2. Suç ve Cezalara İlişkin Aflar Vergi suç ve cezalarının işlevini ve etkinliğini azaltan diğer bir hu- sus da çıkartılan genel veya özel aflardır. Bilindiği üzere af çıkartma yetkisi Anayasa’nın 87. maddesi uyarınca TBMM’ye aittir. 26 Zaman za- man çıkartılan aflar suçu ve cezayı ortadan kaldırmakta, vergi suç ve cezaları da bu anlamda affedilmektedir. Ancak vergi suçlarının devle- te yönelik ekonomik suçlar olmaları, devletin vergi alacağını azaltan ve bu yönü ile tüm kamuyu ilgilendiren suçlar olmaları nedeniyle or- man suçları (Ay m.169/3) gibi af kapsamı dışında tutulmalıdır. 3.4. Vergi Denetimi Türk vergi sistemi genel itibariyle beyan esasına dayalı olduğun- dan mükellefler daha az vergi ödemek için gelirlerini tam olarak beyan etmeme yoluna başvurabilmektedirler. Vergi kaçırmaya neden olan bu durum mükelleflerin vergi ödev ve sorumluluklarını tam olarak yerine getirmeme ve hukuka aykırı eylemlerde bulunarak suç işleme- lerine neden olmaktadır. Bunu önlemenin yolu etkin bir vergi denetim mekanizması kurulmasına bağlıdır. 27 Vergi denetimi, esas itibariyle en yüksek miktarda vergi toplanmasını sağlamaya yönelik olmak üzere, vergi mükelleflerinin vergi idaresi ile olan ilişkilerinde vergi yasaları ve diğer mevzuata uygun davranıp davranmadıklarını tespit etmeye yönelik işlemlerdir. 28 Vergi denetiminin vergi suç ve cezalarının etkinliği konusunda- ki rolü mükellef veya vergi sorumlularının suç oluşturan eylemleri- ni ortaya çıkarmasından kaynaklanmaktadır. Zira vergi suçları, vergi 25 Yusuf Kıldiş, “Kayıt Dısı Ekonominin Ulusal- Uluslararası Boyutu ve Çözüm Önerileri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 2000, Cilt 2, Sayı:2, s.7 http://kutuphanem.bilgievi.gen.tr/indir.aspx?id=6375 (E.T. 07.03.2016) 26 Doğan Şenyüz, a.g.e. s. 454 27 Aytaç Eker, Kamu Maliyesi, Anadolu Matbaacılık, İzmir 2004, s. 154 28 Abdülkadir Ünal, “Türkiye’de Vergi Denetimi ve Vergi Denetmenlerinin Denetim Içerisindeki Rolü”, Vergi Denetmenleri Derneği Genel Merkezi, Ankara 2007.