Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

22 Ceza Yargılamasında Devlet Sırrı Üzerine Bir Değerlendirme bu sınırlar arasında devlete ait gizli bilgilere de yer verilmiştir. Bu doğ- rultuda, “Devletin iç ve dış güvenliğini, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü tehdit eden veya suç işlemeye ya da ayaklanma veya is- yana teşvik eder nitelikte olan veya Devlete ait gizli bilgilere ilişkin bu- lunan her türlü haber veya yazıyı, yazanlar veya bastıranlar veya aynı amaçla, basanlar, başkasına verenler, bu suçlara ait kanun hükümleri uyarınca sorumlu olurlar.” Anayasa’nın 26. ve 28. maddelerinden görüleceği üzere, devlet sır- rı, düşünceyi açıklama ve yayma ile basın özgürlüğünün sınırlarından birini oluşturmaktadır. Bu iki özgürlük özelinde temel hak ve özgür- lüklerin sınırlandırılması, dayanağını Anayasa’nın 13. ve 14. madde- lerinde bulmaktadır. Anayasa’nın 13. maddesine göre, “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili mad- delerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlana- bilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik top- lum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz”. 14. maddede de temel hak ve özgürlüklerin kötüye kullanılamayacağı düzenlenmiş olup bu da temel hak ve özgürlüklere çizilen sınırın bir yönünü belirtmektedir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin onuncu maddesinde ifade özgürlüğüne yer verilmiştir. İfade özgürlüğü, düşünce özgürlüğünü ve düşünceyi açıklama özgürlüğünü bir bünyesinde barındıran kapsa- yıcı bir terimdir. Daha açık bir deyişle, AİHS’in onuncu maddesinde, ifade özgürlüğü kapsamında bir fikrin oluşabilmesi için gerekli olan inceleme ve bu arada öğrenme ve haberleşme özgürlüğü haklarına; kanaat özgürlüğü ile pekiştirilmiş biçimde fikirlerin açıklanması ve yayılması hakkına bir arada yer verilmiştir. Böylece bu hakların, bir üst başlık olan ifade özgürlüğü çatısı altında, bu hakkın birer görünüm biçimi olarak kabul edilmesi gereken, birbirinden ayrılmaz bir haklar bütünü olduğu ortaya konulmuştur. 45 Bununla beraber, AİHS m. 10/2’de ifade özgürlüğünün sınırları belirtilmiştir. Buna göre, “kullanılması görev ve sorumluluk gerekti- ren bu özgürlükler, ulusal güvenliğin, toprak bütünlüğünün, kamu 45 Durmuş Tezcan, Mustafa Ruhan Erdem, Oğuz Sancakdar, Rıfat Murat Önok, İn- san Hakları El Kitabı, Güncellenmiş 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2016, s. 420, 424.