Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

223 TBB Dergisi 2019 (142) Orhan Emre KONURALP yetkili kılmaktadırlar. 38 Belirlenen bu mahkeme, o uyuşmazlığın çö- zümünde yetkili olan tek mahkemedir. Bu nedenle de mahkemenin yetkisi kesin yetki halini almaktadır. 39 Yargıtay da vermiş olduğu bazı kararlarında yetki sözleşmesi ile belirlenen mahkemenin yetkisinin ke- sin yetki olduğuna hükmetmiştir. 40 Dolayısıyla da sözleşmede belirle- nen mahkeme haricinde bir mahkemede dava açıldığı takdirde bu hu- sus bir dava şartı olarak hem taraflarca her zaman ileri sürülebilir, hem de hâkim tarafından davanın her aşamasında resen dikkate alınabilir. 4. Ortak Yetkili Mahkeme ve Münhasır Yetki Sözleşmesi ile Belirlenen Mahkemenin Yetkisine İlişkin Düzenlemelerin Birlikte Değerlendirilmesi Görüldüğü üzere HMK, yetkiye ilişkin düzenlemeleri kapsamın- da esas itibariyle, kesin-kesin olmayan yetki ayrımına gitmiş, bu ay- rımı da düzenlemelerin lafzı ile şüpheye yer bırakmayacak şekilde düzenlemiştir. Bu ayrım haricinde Kanun, ortak yetkili mahkemenin yetkisine ilişkin 7. maddede ve münhasır yetki sözleşmesi ile belirle- nen mahkemenin yetkisine ilişkin 17. maddede, diğer yetki kuralla- rından farklı bir dil kullanmıştır. Kanun, her iki maddede de belirtilen mahkemenin yetkisini belirlerken “kesin” ifadesine yer vermemiş, fa- kat Kanun’da belirtilen genel ve özel yetkili mahkemelerin yetkisinin devam etmeyeceğine işaret etmiştir. Bu lafzi benzerlik karşısında, her iki düzenlemenin de aynı doğrul- tuda yorumlanması gerektiği kanaatindeyiz. Dolayısıyla, mevcut dü- zenleme karşısında eğer ortak yetkili mahkemenin yetkisi kesin yetki olarak nitelendirilebiliyor ise münhasır yetki sözleşmesi ile belirlenen mahkemenin yetkisinin de kesin yetki olarak nitelendirilmesi gerekir. 38 Tanrıver, Usûl, s. 255. 39 Tanrıver, Usûl, s. 255. 40 “Bu durumda mahkemece, yukarda açıklanan hususlar göz önünde bulunduru- larak tarafların tacir olup olmadığı hususu araştırılıp, iki tarafın da tacir olma- sı durumunda HMK’nın 17. maddesi uyarınca sözleşme ile kararlaştırılan yetki anlaşmasının kesin yetki olduğu, mahkemenin yetkili Olduğu, tarafların tacir ol- maması durumunda ise yetki sözleşmesinin geçerli olmayacağı ve genel yetki ku- ralına göre yetkili mahkemenin belirleneceği dikkate alınarak bu husus üzerinde durulmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektir- miştir”. Bkz. Yarg. 3. HD E. 2017/7502 K. 2017/16793 T. 30.11.2017 (kazanci.com; Son Erişim Tarihi: 15.11.2018).