Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

232 Arabuluculuk Sürecinde Adli Yardım Taleplerinde Görevli Merciye İlişkin Bir Değerlendirme re Code about the court which has jurisdiction for legal aid and the other Jurisdiction of courts provisions of Code of Mediation in Civil Disputes. In the study, first, the provisions of Code of Mediation in Civil Disputes relating to the court in charge of legal aid and then those of the Turkish Civil Procedure Code shall be examined. The problems that may result from the contradiction between the two provisions will be identified and suggestions will be made to resolve these problems. Keywords: Mediation fee, mediation process, legal aid, Juris- diction of Court, Code of Mediation in Civil Disputes I. GİRİŞ Adalet Bakanlığı’nın 2015-2019 Stratejik Planı çerçevesinde dosta- ne uyuşmazlık çözüm yollarına ilişkin uygulamaların ve bu çerçevede arabuluculuk yöntemiyle uyuşmazlık çözümünün yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. 1 Arabuluculuk ücret ve masraflarının karşılanması hususunda, ekonomik açıdan ihtiyaç sahibi taraf ya da taraflara adlî yardımdan yararlanma imkânının tanınması, ülkemizde arabulucu- luğun etkin bir şekilde kullanılmasına ve yaygınlaştırılmasına hizmet edecektir. 2 Özellikle, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile iş uyuş- mazlıklarında arabuluculuğa başvurmanın bir dava şartı olarak kabul edilmiş olması karşısında, arabuluculuk sürecinde ekonomik açıdan zor durumda olan tarafların adli yardımdan yararlanması ayrı bir öne- me sahiptir. 3 Bu kanun değişikliğinin yargının yükünün azaltılmasına olumlu katkıları ve uyuşmazlıkların dostane yollarla çözümlenmesi bakımından oluşturduğu kültürel değişim süreci, diğer uyuşmazlık çeşitlerinde de dava şartı arabuluculuk düzenlemelerine ilişkin çalış- 1 Bkz. http://www.sgb.adalet.gov.tr/ekler/yayin/Stratejik-Plan-2015-2019.pdf , s. 137 (E.T. 30.09.2018). 2 Süleyman Dost, “Arabuluculuk Ücret ve Masrafları Hakkında Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme”, TBBD , C.27, S. 115, Kasım 2014, s.471. Doktrinde, arabuluculu- ğun yaygınlaştırılmasını sağlamak üzere, arabuluculuk masraflarının Devlet tara- fından karşılanması ve arabuluculuğa başvurulmasının tamamen ücretsiz olması- nın uygun olacağı da belirtilmektedir. Zira uyuşmazlığın dava yoluyla çözümlen- mesinin ilk derece ve üst derece yargılamaları dikkate alındığı Devlet Hazinesine getirdiği mali yükü ile karşılaştırıldığında, arabuluculuk masraflarının ücretsiz sunulmasının çok daha ekonomik olacağı ifade edilmektedir. Bkz. Özbek Mustafa Serdar, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, 2. Cilt, 4. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara 2016, s. 1229. 3 Ersin Erdoğan/Nurbanu Erzurumlu, Hukuk Uyuşmazlıklarında Türkiye’nin Ara- buluculuk Tecrübesi ve Zorunlu Arabuluculuk Taslağı, SETA Yayınları, İstanbul 2016, s. 48.