Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

244 Arabuluculuk Sürecinde Adli Yardım Taleplerinde Görevli Merciye İlişkin Bir Değerlendirme ekonomisi ve mahkemenin derdest dosya hakkında karar verebilmesi- nin sağlanması amacıyla davanın görüldüğü mahkemeden talep edile- bilmesi gerektiği hususu ifade edilmiştir. 34 Doktrinde bu düzenlemede görevli mahkemenin yalın ve basit bir şekilde kaleme alınmasının uy- gulamada tereddüt doğmasını önleyeceği belirtilmiştir. 35 Kanaatimize göre, Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun görevle ilgili hüküm- leri incelendiğinde, devam eden bir yargılamaya ilişkin olarak yapılan, bu yargılamanın konusunu oluşturan hak ve menfaat ile ilgili usulî taleplerde görevli mahkeme, asıl davaya bakan mahkeme olmalıdır. Özellikle arabuluculuk bakımından görülmekte olan bir davada taraf- ları arabuluculuğa teşvik eden mahkemenin taraflardan birinin arabu- luculuk ücretine ilişkin olarak adli yardım talebinde bulunması halin- de, bu hususta karar vermeye ehil olmaması ne arabuluculuk ilkeleri ne de usul hukuku ilkeleri ile bağdaşır. Usul ekonomisi ilkesi gereği bir davaya bakan mahkeme; bu dava konusu uyuşmazlık hakkında taraflar arabulucuya başvurduğunda, arabuluculuk ücreti için yapılan adli yardım taleplerini karara bağlamakla görevli olmalıdır. V. ADLİ YARDIMLA TALEPLERİNDE GÖREVLİ BİR İDARİ ORGAN KURULMASI GÖRÜŞÜ Ülkemizde mahkemelerin iş yükü sebebiyle, mahkemelerde karar verme süreleri uzundur. Bu çerçevede, mahkemeler, adli yardım ta- leplerini de uzun sürede karara bağlamaktadır. Asıl dava veya talebin henüz esasına girmeden adli yardım incelemesinin zaman alması, adli yardım talep eden kişinin adalete erişim hakkının oldukça uzun bir sürede sağlanması anlamına gelmektedir. Bu sebeple de adli yardım talep eden kişi mağdur olabilmektedir. 36 Doktrinde hem mahkemele- rin iş yoğunluğunu azaltmak hem de adli yardım taleplerinin hızlı ve yeknesak bir şekilde çözümlenmesini sağlamak amacıyla adli yardım- da görevli idari bir organ oluşturulması önerilmiştir. 37 34 Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı ve Avrupa Birliği Uyum Komisyonu ile Adalet Komisyonu Raporları (1/486), s. 28. 35 Özbek- İcra Edilebilirlik Şerhi, s.82. 36 Kılınç, s. 367. 37 Kılınç, s. 367. Okur ve Kalay da adli yardım talebinin geç karar bağlanması soru- nun altını çizmiş; Avukatlık Kanunu uyarınca yapılan adli yardım talebini kabul