Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

252 Konkordato Mühletinin İşçi Alacaklarına Etkisi Konkordato, kanunda açıkça yer almamakla birlikte doktrinde kabul gördüğü üzere vade konkordatosu, tenzilat konkordatosu ve karma konkordato olarak üçe ayrılmaktadır. Vade konkordatosu borç- lunun borcunun tamamını ödemek için alacaklılardan vade istemesi veya borcunu taksitlendirmesi durumunda söz konusu olur. Tenzilat konkordatosu ise borçlunun alacaklılardan, alacağının bir kısmından veya yüzdesinden feragat etmesi şartıyla borcunun tamamından kur- tulması durumunda söz konusu olur. Uygulamada ise en sık başvu- rulan konkordato türü, borçlunun alacaklılarından hem vade hem de tenzilat istemesi ve alacaklıların da bu talebi kabul etmeleri durumun- da borcunun tamamından kurtulma imkânı sağlayan karma konkor- datodur. Konkordato kurumuna, hakkında henüz iflâs kararı verilmemiş bir borçlu iflâsı önlemek için başvurabilir. Buna iflâs dışı konkordato veya adi konkordato adı verilir. Bunun haricinde hakkında iflâs kararı verilmiş ve iflâs tasfiye aşaması devam eden bir müflis de verilen iflâs kararını kaldırmak amacı ile başvurabilir. Bu durum ise iflâs içi kon- kordato olarak adlandırılır. 3 İİK’nın 285-308 maddeleri arasında iflâs dışı (adi) konkordato ayrıntılı olarak düzenlenmiş, iflâs içi konkordato ise İİK m. 309’da genel olarak düzenlenmiş ve eksik hususlarda iflâs dışı konkordato hükümlerine yollama yapılmıştır. 4 Konkordato kurumundan istifade yoluna iflâsa tâbi olan tacirler başvurabileceği gibi tacir olmayan borçlular da başvurabilir. Konkor- datoya başvurabilecek kişilerle ilgili tek kriter kanun değişikliğinden önce de geçerli olduğu üzere borçlunun vadesi geldiği hâlde borcunu ödeyememiş olması veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bu- lunmasıdır. Yapılanma Hukuku, 4. Bası, İstanbul-2018, s. 16 vd.; Orhan Eroğlu, Uygulamada Konkordato, Ankara-2018, s. 21. 3 Kuru, İcra Ders Kitabı, s. 497; Sarısözen, s. 57; Pekcanıtez/Atalay/Sungurtekin Özkan/Özekes, s. 443 vd.; Kuru, El Kitabı, s. 1145 vd.; Tanrıver, s. 8 vd.; Kamil M. Yıldırım/Nevhis Deren Yıldırım, İcra ve İflâs Hukuku, 7. Baskı, İstanbul-2016, s. 517; İlhan Postacıoğlu, Konkordato, İstanbul-1965, s. 12. 4 İcra İflâs Kanunu’nda konkordatoya ilişkin hükümler iflâs içi konkordato veya malvarlığının terki ile konkordatodan ziyade adi (iflâs dışı) konkordato esas alı- narak düzenlenmiştir (İİK m. 285-308). Bu nedenle konkordato mühletinin işçi alacaklarına etkisine ilişkin olarak konkordato müessesesinden bahsederken, adi konkordato esas alınacaktır. Ancak açıklamalarımız, diğer konkordato türlerinin özelliğine ters düşmedikçe, onlar açısından da geçerlidir.