Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

276 Ölümden Sonra Sosyal Medya Hesaplarının Hukuki Akıbeti: Dijital Miras Çalışmamızda da esas amacımız miras hukukundaki intikal kural- ları çerçevesinde ölen kişinin sosyal medya hesabının ya da hesapları- nın akıbetinin ne olacağı ya da ne olması gerektiği sorununu irdeleye- rek bir sonuca ulaşmaktır. Bunun için öncelikle genel intikal kuralları incelenmiş, bunun ardından sosyal medya hesabının durumu daha ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. I. İNTİKALE ELVERİŞLİLİK Terekenin 4 mirasçılara geçişi hususunda genel kural, malvarlığı haklarının intikali mümkün olduğu halde şahsa bağlı hakların intikale tabi olmamasıdır. 5 Yani kural olarak bir kişinin ölümünden sonra, dev- ri mümkün özel hukuk ilişkileri mirasçılarına geçmekte; fakat şahsa bağlı haklar ölüm ile son bulmakta, mirasçılara intikal etmemektedir. 6 Zira şahsa bağlı hakların ne sağlar arası bir işlemle ne de ölüme bağlı hukuki işlemlerle başkalarına geçmesi, dolayısıyla mirasa konu olma- ları mümkün değildir. 7 Ancak genel kural bu olmakla birlikte bu kuralın da bazı istisna- ları bulunmaktadır. Örneğin intifa ve oturma haklarının, malvarlıksal nitelik taşımalarına rağmen kişiye bağlı hak olmaları sebebiyle miras- çılara intikali mümkün değildir (TMK m. 797/1, m. 823/3). 8 Mirasta intikal prensiplerinin Kanun’da şekil bulmuş hali ise TMK m. 599/2 hükmüdür. Bu hükme göre; “Kanunda öngörülen ayrık durum- lar saklı kalmak üzere mirasçılar, mirasbırakanın aynî haklarını, alacaklarını, diğer malvarlığı haklarını, taşınır ve taşınmazlar üzerindeki zilyetliklerini doğrudan doğruya kazanırlar ve mirasbırakanın borçlarından kişisel olarak 4 Türk Medeni Kanunu “tereke” kavramını iki şekilde kullanmıştır: Birinci haliyle kanun koyucu terekeyi, malvarlığı kavramını karşılayacak şekilde kullanmışken diğer haliyle ise asıl anlamı olan, murisin ölümüyle mirasçılarına geçen her türlü hak, borçlar ve hukuki ilişkileri kapsayacak şekilde kullanmıştır. Daha ayrıntılı bilgi için bkz. O. Gökhan Antalya, Miras Hukuku, Legal Yayıncılık, İstanbul 2015, s. 33. 5 Zahit İmre, Hasan Erman, Miras Hukuku, DR Yayınları, İstanbul 2017, s. 10. 6 Halil Akkanat, Ölümün Özel Hukuk İlişkilerine Etkisi, Filiz Kitabevi, İstanbul 2004, s. 77. 7 Ekrem Kurt, “Türk Hukukunda Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar ve Hukuki Sonuç- ları”, İKÜHFD , İstanbul 2016, C. 15, S. 2, s. 125. 8 Hüseyin Hatemi, Miras Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2018, s. 14; Rona Serozan, Baki İlkay Engin, Miras Hukuku ve Uygulama Çalışmaları, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018, s. 121; İmre, Erman, a.g.e., s. 10.