Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

278 Ölümden Sonra Sosyal Medya Hesaplarının Hukuki Akıbeti: Dijital Miras diğer bazı sosyal medya platformları içeriklerinde bir düzenlemeye gi- derek, kişilere ayarlar menüsünden ölümleri halinde hesap şifrelerinin paylaşılıp paylaşılamayacağını, paylaşılacaksa kimlerle paylaşılacağı- nı tercih etme imkânı getirmiştir. Fakat böyle bir seçim hukuken karşı- lığı olmayan bir işlemdir. Ölenin sosyal medya hesaplarının mirasçılara intikal edip etmeye- ceği konusu üçlü bir ayrım yaparak incelenebilir. Zira kullanım ama- cına göre sosyal medya hesaplarını; maddi bir içeriğe sahip olmayan, salt kişiler arasında iletişim amacıyla kullanılan hesaplar ile maddi bir getirisi olan veya ticari amaçlarla kullanılan hesaplar oluşturmakta ve bunların yanında karma nitelikte, yani her iki amacın da tek bir hesap- la karşılandığı hesaplar da bulunmaktadır. 11 Bu nedenle sadece “dijital malvarlıkları da mirasa konu olmalıdır” veya “olmamalıdır” şeklinde- ki bir genelleme tereddütlere yol açabilecektir. 1. Salt Kişiler Arasında İletişim Amacıyla Kullanılan Sosyal Medya Hesapları Günümüzde hemen her yaşta kesimin yakınlarıyla, arkadaşlarıy- la haberleşmek, mesajlaşmak yahut birbirleriyle fotoğraflarını paylaş- mak amacıyla kullandığı en az bir hesap bulunmaktadır. Mektupla veya telefonla haberleşmenin yerini artık yaygın bir şekilde sosyal medya almıştır. Bu kadar yaygın kullanılan sosyal medyanın ölümden sonra sorun yaratması ise kuvvetle muhtemeldir. Örneğin hem fotoğ- 11 Her ne kadar inceleme kolaylığı açısından bu şekilde bir üçlü ayrım tercih etmiş olsak da dijital malvarlıklarının daha farklı şekillerde de kategorize edildiği gö- rülmektedir. Örneğin bir ayrıma göre dijital malvarlığı beş farklı türdedir: 1. Bil- gisayar, tablet, akıllı telefon gibi aygıtlar ve bu aygıtlarda depolanan veriler. 2. Birtakım mesajlar içeren e-postalar. 3. Kullanıcı adı ve şifre gerektiren, Facebo- ok, Twitter, Blogger gibi çevrimiçi hesaplar. 4. Önemli kişisel bilgileri saklayan finansal hesaplar. 5. Çevrimiçi mağazalar. Bkz. Pinch, a.g.m., s. 549, 550. Başka bir yazara göre ise dijital malvarlığı ikiye ayrılmaktadır: 1. Sabit bellek, flash bellek vb. depolanabilen yani fiziksel olarak kontrol edilebilen dijital varlıklar. 2. Çev- rimiçi olarak depolanan ve kullanıcı adı ve parola gibi kimlik doğrulama işlemi kullanılarak erişilebilen, yani kontrollü olarak erişilen dijital varlıklar. Bkz. Daniel A. Nelson, “The Challenge of Digital Estate Administration for Executors”, Esta- tes, Trusts & Pensions Journal , Vol. 32, s. 17. Son olarak başka bir sınıflandırmaya göre ise dijital malvarlığı dörde ayrılmaktadır: 1. Kişisel hesaplar. 2. Sosyal medya hesapları. 3. Mali hesaplar. 3. İş hesapları. Bkz. Naomi Cahn, Gerry W. Beyer, “Di- gital Planning: The Future of Elder Law” National Academy of Elder Law Attorneys Journal , 2013, Vol. 9, No.1, s. 137, 138.