Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

280 Ölümden Sonra Sosyal Medya Hesaplarının Hukuki Akıbeti: Dijital Miras Kişinin vasiyetname düzenleyerek sosyal medya hesaplarına ait şifre ya da şifrelerinin, mirasçılarına yahut herhangi bir başka kişiye verilmesini istemesi halinde kanımca bu isteğe uyulmalıdır. Ancak bu- rada önemli olan yapılan vasiyetnamenin gerçek bir vasiyetnamede olması gereken zorunlu unsurları taşıyor olmasıdır. 13 Yoksa bir kişinin örneğin sadece “ben öldükten sonra elektronik postamı A’nın kulla- nabilmesi için şifremi yazmış olduğum bu kapalı zarfı A’ya bırakıyo- rum” demesiyle geçerli bir vasiyetnamenin varlığı kabul edilemez. Yine daha önce de bahsettiğimiz gibi örneğin; bir kişi, Facebook he- sabına ilişkin şifresinin herhangi bir arkadaşına verilmesi yönündeki iradesini ayarlar menüsünden yaptığı seçimle ortaya koymuş olabilir. Böyle bir durumda da hukuken geçerli bir ölüme bağlı tasarruf söz ko- nusu olamayacağından bu istek yerine getirilmemelidir. Bu gibi haller- de, yani hukuken geçerli bir ölüme bağlı tasarruf olmamasına rağmen ölen kişinin son arzularına uyularak hesap şifresinin ölenin belirlediği kişilerle paylaşılması durumunda, yukarıda bahsettiğimiz anayasal il- keler açıkça ihlal edilmiş olacaktır. Öte yandan ölen kişi sağlığında hiçbir irade beyanında bulunma- mış, hukuken geçerli bir ölüme bağlı tasarrufla hesap şifrelerini geride kalan bir yakınına bırakmamışsa dahi kanaatimizce bu hesaplar özel anı niteliği taşıyan bir eşya 14 olarak kabul edilmeli, kanuni mirasçılara intikal etmelidir. 15 Berlin’de yargıya taşınan Facebook’a ilişkin olayda, 13 Öncelikle kişi vasiyetname yapmaya ehil olmalıdır: 1. Vasiyetin yapıldığı sırada 15 yaşını doldurmuş olmalıdır. 2. Ayırt etme gücüne sahip olmalıdır. Ehliyet şar- tını sağlayan bir kişinin de Kanun’da düzenlenmiş olan vasiyetname türlerinden birine uygun şekilde vasiyetname yapmış olması gerekmektedir. Kanun’da biri olağanüstü hallerde söz konusu olmak üzere toplamda üç türlü vasiyetname dü- zenlemiştir: 1. El yazılı vasiyetname, 2. Resmi vasiyetname, 3. Sözlü vasiyetname. Bunların her üçü de en nihayetinde yazılı olmak zorundadır. 14 Özel anı değeri olan eşyalar olarak da öğretide nişanlar, madalyalar, diplomalar, mektuplar vs. gösterilmektedir. bkz. Ali Naim İnan, Şeref Ertaş, Hakan Albaş, Miras Hukuku, Bilge Yayınevi, Ankara 2015, s. 553; Ömer Uğur Gençcan, Miras Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2016, s. 1385. 15 Ancak çoğu hesabın hizmet şartları, söz konusu hesabın başkalarına devrini ya- saklamaktadır. Bu nedenle ABD’de böyle bir yasaklayıcı hükmün bulunmasının kişilerin sosyal medya hesaplarının devri için yapılacak emlak planlama önün- de bir engel oluşturduğu savunulmaktadır. Öte yandan bazı hesapların hizmet şartları yeterince açık hüküm içermeyebilir. Örneğin Linkedln, hesabın başkasına devredilemeyeceğini düzenlemekle birlikte ölüme ilişkin bir hüküm içermemek- tedir. YouTube da aynı şekilde kullanıcının ölümüne ilişkin bir hüküm içerme- mekte fakat benzer bir devredilemezlik şartına sahiptir. Bkz. Pinch, a.g.m., s. 552, 561, 562.