Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

322 Yapay Zekâ ve Telif Hakkı lerin sahipliği ve esere ilişkin manevi haklar kendilerine ait olacak an- cak bu eserden doğan mali hakları kullanma yetkisi bunları çalıştıran kişilere ait olacaktır. 84 Aynı durum tüzel kişilerin organları hakkında da uygulanacaktır. Tüzel kişi organı tarafından görevi nedeniyle bir eser meydana getirilmesi durumunda da eser sahipliği ve eserden do- ğan manevi haklar eseri meydana getiren kişiye ait olacak ancak mali hakları kullanma yetkisi tüzel kişiye ait olacaktır. 85 Burada, yukarıda ifade ettiğimiz karinelerin devreye girmesi de söz konusu olabilir. Buna göre, istihdam edilen kişilerin isimleri yerine istihdam eden ger- çek kişi veya tüzel kişinin adı eserin üzerine yazılırsa ve eser bu şekil- de kamuya sunulursa, istihdam eden gerçek veya tüzel kişinin FSEK m. 11 uyarınca eser sahibi sayılması mümkün olabilecektir. 86 İstihdam edilen kişilerin ve istihdam eden gerçek veya tüzel kişinin adlarının belirtilmeden eserin kamuya sunulması durumunda ise, FSEK m. 12 uyarınca istihdam eden gerçek veya tüzel kişinin eser sahipliği hakla- rını kullanması söz konusu olabilecektir. 87 Sonuç olarak, işçi ürünü durumu söz konusu olsun veya olmasın, tüzel kişilerin eser sahibi sıfatına sahip olmasının mümkün olmadığı, diğer bir ifadeyle, gerçek anlamda eser sahibi olamayacakları kabul edilebilecektir. Ancak FSEK m. 11 ve 12’de kabul edilen karineler uya- rınca, eseri meydana getiren, eserin gerçek sahibi olan kişiler dışındaki tüzel kişilerin veya gerçek kişilerin eser sahibi sayılmaları veya eser sahipliğinden doğan hakları kullanmaları mümkün olabilecektir. 88 Ni- tekim bir görüşe göre FSEK m. 27/4 ile getirilen, “İlk eser sahibi tüzel kişi ise, koruma süresi aleniyet tarihinden itibaren 70 yıldır” hükmünü 84 Yasada kullanılan aksi öngörülmedikçe ifadesinin niteliği ise, yoruma açıktır. Buna göre ilk olarak aksi öngörülmüşse eser sahipliğinin çalıştıranlara ait olabileceği ikinci olarak aksi öngörülmüşse mali hakların çalışanlara ait olabileceği kabul edi- lebilir. FSEK m. 27/4: “İlk eser sahibi tüzelkişi ise, koruma süresi aleniyet tarihin- den itibaren 70 yıldır” hükmü uyarınca ilk yorumun kabul edileceği düşünülebilse de doktrinde genel kabul gören görüş, aksi öngörülmüşse mali hakların da eser sahibine ait olabileceği ancak eser sahipliğinin aksi öngörülerek çalıştıranlara ve- rilemeyeceği yönündedir. Bunun dayanağı olarak, FSEK m. 1/B- (b): “Eser sahibi: Eseri meydana getiren kişiyi… ifade eder”, m. 8/1: “Bir eserin sahibi, onu meydana getirendir.” m. 10/3: “Bir eserin vücuda getirilmesinde yapılan teknik hizmetler veya teferruata ait yardımlar, iştirake esas teşkil etmez” hükümlerine yollama ya- pılmaktadır. Tekinalp, s. 144-145; Kılıçoğlu, s. 187-189; Suluk/Orhan, s. 298-299. 85 Tekinalp, s. 147; Kılıçoğlu, s. 190. 86 Ateş, Sahiplik, s. 336. 87 Ateş, Sahiplik, s. 337. 88 Bu hususta ayrıntılı bilgi için bkz. Ateş, Sahiplik, s. 137-165, ayrıca 335-343.