Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

340 Yapay Zekâ ve Telif Hakkı tadır. 163 Ancak kişilik zaman dışında bir kavram değildir. Zira kişilik kavramı insanlık tarihi boyunca ciddi değişimler geçirmiştir. 164 İnsanlık tarihinin büyük bir bölümünde hakların evrensel olmadığı ve bütün insanların eşit yaratılmadığı düşüncesi hâkim olmuştur. 165 Tarihteki en eski yazılı kanunlardan olan Hammurabi Kanunları’na bakılırsa aynı suç için öngörülen cezaların kişilerin sosyal ve ekonomik durumuna göre farklılık gösterdiği gözlemlenebilir. Gerçekten de Hammurabi Ka- nunları uyarınca, varlıklı bir insan fakir bir insana karşı bir suç işlerse sadece basit bir para cezası ödemesi gerekmektedir. Ancak tersi durum- da, fakir bir insanın varlıklı bir insana karşı suç işlemesi ihtimalinde ceza ağır, şiddetli ve acı dolu olmaktadır. 166 Yine Hammurabi Kanun- ları uyarınca, bir kölenin öldürülmesi durumunda da sadece basit bir para cezası ödenmesi gerekmektedir ve kadınların mirasçı olma pozis- yonları erkek kardeşlerine aittir. 167 Roma hukukunda ise, köleler hakla- rın ve borçların sahibi olamamaktadır ancak kendileri borçlar hukuku anlamında da eşya hukuku anlamında da mal gibi görülmektedir ve sahiplerinin köleler üzerinde her türlü hukuki işlemi gerçekleştirmesi- nin mümkün olduğu kabul edilmektedir. 168 Böylece, Roma hukukunda hukuki anlamda kişi olma maskesi köleler için kabul edilmemektedir. Bu bağlamda, insanlar açısından hukuki anlamda kişi olma kavramının zaman içinde değişim geçiren bir kavram olduğu söylenebilir. Gerçek- ten de modern toplum tarafından, insanın hiçbir ayrım yapılmaksızın sırf insan olması nedeniyle, doğumla birlikte hak ehliyetine sahip oldu- ğunun kabul edilmesinin, 19. Yüzyıldan itibaren tabii hukuk akımının etkisiyle birlikte mümkün olduğu belirtilmektedir. 169 Günümüz çağdaş toplumlarında, bütün insanların ayrım yapılmaksızın, sırf insan olma- ları sebebiyle hak ehliyetini sahip oldukları dolayısıyla hukuki anlam- da kişi oldukları kabul edilmektedir. 163 Zimmerman, s. 22. 164 Zimmerman, s. 22. 165 Zimmerman, s. 23. 166 Hammurabi Kanunları m. 196 vd. Hammurabi Kanunlarının tam metni için bkz. L. W. King, Ancient History Sourcebook: The Code of Hammurabi, c. 1780 BCE, Project Gutenberg Literary Archive Foundation, http://search.ebscohost.com / login.aspx?direct=true&db=nlebk&AN=2009844&lang=tr&site=eds-live (Son Eri- şim Tarihi: 17.04.2019). 167 Hammurabi Kanunları m. 178 ve 252. 168 Özcan Karadeniz Çelebican, Roma Hukuku: Tarihi- Kaynaklar, Genel Kavramlar- Kişiler Hukuku, Hakların Korunması, Turhan Kitabevi, 17. Baskı, Ankara, 2014, s. 134 vd. 169 Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 5.