Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

341 TBB Dergisi 2019 (142) Mustafa ZORLUEL Tüzel kişilik ise, hukuk düzeni tarafından haklara ve borçlara sa- hip olma iktidarının tanıması ile hukuki anlamda kişi olma maske- sinin takıldığı, belirli bir amacı gerçekleştirmek için bir araya gelmiş kişi veya mal topluluklarını ifade etmektedir. 170 Sosyal ve ekonomik ihtiyaçlar sebebiyle hukuk düzeni tarafından doğal bir varlık olan in- san yanında, aslında doğada var olmayan ve soyut bir yapı olan tüzel kişilere de hukuki anlamda kişi olma vasfı tanınmıştır. 171 Roma huku- kunda da sosyal gerçeklerden hareketle hukuki anlamda kişilik tanın- mış, belirli bir amacın birleştirdiği insan topluluklarının en eskisi ve en önemlisini Roma devleti oluşturmaktadır. 172 Tüzel kişilik kavramı da zamanın dışında bir kavram değildir zira insanlık tarihinin büyük bir kısmında yalnızca insanların hukuki anlamda kişi olabilecekleri kabul edilmiştir. 2. Yapay Zekânın Hukuki Statüsüyle İlgili Ortaya Atılan Görüş ve Düşünceler Yapay zekâlar açısından kişilik kavramı ve hukuki statüleriyle il- gili tartışmalar yürütülürken, ilk olarak bunların eşya olduğu ve üre- ticisinin mülkiyetinde olacakları görüşü öne sürülmüştür ve bugün bu görüşün halen geçerliliğini koruduğu söylenebilir. 173 Gerçekten de günümüzde bilgisayarların ve yazılımların sadece kullanıcıların hareketlerini yansıtmada ve iradelerini ortaya koymada birer araç ol- dukları ve bunların sahibinin mülkiyetine ait olacakları görüşü kabul edilmektedir. 174 Bilgisayarların ve yazılımların hissetme yetenekleri olmadığından bunlara kişilik tanınmasının gerekli olmadığı görüşü de savunulmaktadır. 175 Ancak ileri derecede zekâya sahip bir yapay zekânın veya makinenin kişilik kavramını kazanabilmesinin düşün- meye değer olduğu belirtilmektedir. 176 Nitekim yapay zekâların sa- dece eşya oldukları görüşü, yapay zekâların basit birer alet veya araç 170 Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 275-276; Serozan, s. 491-493; Akipek/Akın- türk/Ateş, s. 509; İkizler, s. 30-31. 171 Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 2; Akipek/Akıntürk/Ateş, s. 499 vd. 172 Karadeniz Çelebican, s. 181. 173 Yanisky-Ravid, s. 689 vd.; Ersoy, s. 85; Bak, s. 217; Armağan Ebru Bozkurt Yüksel/ Başak Bak, Yapay Zekâ, yzr. Sera Reyhani Yüksel/yzr. Kemale Aslanova, Futurist Hukuk, Aristo Yayınevi, 1. Baskı, İstanbul, 2018, s. 18. 174 euRobotics, s. 59; Zimmerman, s. 41. 175 Zimmerman, s. 41. 176 Zimmerman, s. 41.