Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

388 Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Yöneticilere Sağlanan Mali Hakların Belirlenmesinde ... lere sağlanan mali hakların bizzat temsil probleminin bir parçası ve di- ğer menfaat sahipleri aleyhine menfaat sağlama amacı taşıyan araçlar olduğunu savunmaktadır. 10 Temsil teorisini savunan yazarlarca, yönetici ücretleri ile şirket performansı arasında pozitif ilişki olduğunun varsayılmasına karşın, 11 böyle bir ilişkinin saptanamadığı veya negatif ilişkinin saptandığı de- neysel çalışmalara da rastlanmaktadır. 12 Bununla birlikte, yöneticilerin mali hakları ile şirket performansı arasındaki ilişkinin yönü nasıl olur- sa olsun, temsil maliyeti şirketler açısından göreceli olarak artmakta- dır. Bu sebeple, artan temsil maliyetlerini sınırlandırmak adına çeşitli çözümler üretilmektedir. 13 Bu çerçevede, halka açık anonim ortaklıklarda yöneticilere sağla- nan mali hakların belirlenmesi hususunda getirilebilecek çözüm öne- rilerinden biri, mali hakların piyasa tarafından belirlenmesidir. Buna göre, bir yöneticiye ilişkin talep arttıkça yöneticinin talep edeceği ücret de artacaktır. Bir başka çözüm ise, düzenleyici otoriteler tarafından ko- nunun düzenlenmesi ve yöneticilere sağlanacak mali haklara ilişkin üst limit getirilmesidir. Benzer şekilde, yöneticilere sağlanan mali hak- sağlanan mali hak paketlerinde performansa dayalı ödemelere yer verilmesi sistemi benimsenmiş olup, bu sistem yöneticilerin daha fazla ücret/kar elde etmek adına kısa vadecilik anlayışını benimsemesine, yüksek riskli yatırımlar yapmasına yol açtığı gibi, sistemin finansal krizin çıkmasında da arttırıcı rolü olduğu düşünülebilecektir [Lucian Arye Bebchuk/Jesse M. Fried, “Pay Without Performance: The Unfulfilled Promise of Executive Compensation, Part I: The Official View and its Limits (Pay Without Performance”), Şubat 2004, s. 8, 9, http://www.law.harvard.edu/faculty/bebchuk/pdfs/performance-part1.pdf (Erişim Tarihi:17.7.2017)]. 10 Bebchuk/Fried, “Agency Problem”, s. 75, 76. 11 Carsten Gerner-Beuerle/Tom Kirchmaier, “Say on Pay: Do Shareholders Care?”, Mayıs 2016, s.4, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2720481 (Erişim Tarihi:15.6.2017). 12 Emre Ergin/Sami Karacan, “Üst Düzey Yönetici Ücretlerini Sınırlandırmak Bir Çözüm Müdür?”, Temmuz 2012, Cilt: 14, Sayı: 3, s. 84, http://www.isguc.org/?p =article&id=495&cilt=14&sayi=3&yil=2012 (Erişim tarihi: 15.6.2017), Rob Davies, ““Negligible” Link Between Executive Pay and Firms’s Performance, Says Study” https://www.theguardian.com/business/2016/dec/27/negligible-link-between- executive-pay-and-firms-performance-says-study (Erişim tarihi: 15.6.2017). 13 Üst düzey yöneticilerin kök ücretlerine tavan konulması, kök ücret dışındaki diğer tüm ücretler değişken ücret niteliğinde değerlendirilip performans kriterleri ile ilişkilendirilmesi, ücret dışı menfaatlerin sosyal statüye uygun olması ve bu menfaatlerde aşırıya kaçılıp hak ve adalet ilkesinin istismar edilmemesi, ücretlerin raporlanması, ücretlerin belirlenmesine yönelik komiteler oluşturulması gibi öneriler için bkz; Ergin/Karacan, s. 93 vd.