Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

435 TBB Dergisi 2019 (142) Can AZER Anayasası’nda Türkiye Cumhuriyet Anayasası’nın 125. maddesinin 1. fıkrasında yer alan ibareye benzer bir ifade bulunmamaktadır. Ancak, Anayasa’nın 152. maddesinde idari yargı alanında tek görevli mahke- me olan Yüksek İdare Mahkemesi’nin yetkileri belirlenirken, mahke- menin, yürütsel veya yönetsel bir yetki kullanan herhangi bir organ, makam veya kişinin bir kararının, işleminin veya ihmalinin, Anaya- sanın veya herhangi bir yasanın veya bunlara uygun olarak çıkarılan mevzuatın kurallarına aykırı olduğuna kesin karar vermek konusunda münhasır yargı yetkisine sahip olduğu belirtilmiştir. Anayasada her- hangi bir düzenleyici işlemi yargı denetimi dışında bırakan istisnai bir hükmün de olmadığını ayrıca belirtmek gerekmektedir. Bu açıdan ba- kıldığında tüm idari işlemlerin, doğal olarak düzenleyici işlemlerin de YİM tarafından denetlenmesi mümkünmüş gibi görünse de, ilerleyen kısımlarda da inceleneceği üzere YİM’in, bazı düzenleyici işlemlerin 152. maddede belirtilen “karar” ve “işlem”lerden kabul edilemeyece- ğine dair kararları mevcuttur. Ayrıca belirtmek gerekmektedir ki, bazı düzenleyici işlemlerin anayasa uygunluklarının denetlenmesi de KKTC Anayasası uyarın- ca Anayasa Mahkemesi’nin görev alanında sayılmıştır. Dolayısıyla, KKTC’de düzenleyici işlemlerin Anayasa ve yasalara uygunluğunun denetimi Anayasa Mahkemesi ve YİM arasında paylaştırılmıştır. Ancak, özellikle anayasanın ilgili maddelerindeki düzenlemelere karşın, bazı düzenleyici işlemler nasıl ve hangi gerekçelerden hareketle denetlenmemişti? Bu soruların cevabını bulabilmek için, Anayasa’nın diğer maddelerini ve mahkeme kararlarını dayanak noktaları bakı- mından incelemek gerekmektedir. Bunu yaparken de düzenleyici iş- lemlerin Anayasaya ve diğer hiyerarşik kurallara aykırılığı ile bunların denetimi ve ortaya çıkan sıkıntılar ayrı ayrı ele alınmaya çalışılacaktır. 1. Anayasaya Uygunluk Bakımından Gerçekleştirilen Denetim KKTC Anayasası’nda bazı düzenleyici işlemlerin Anayasaya uy- gunluk denetimlerinin nasıl, hangi araç ve hangi yargı organları aracı- lığıyla yapılabileceği doğrudan doğruya düzenlenmişken bazı düzen- leyici işlemler için böyle bir düzenlemeye yer verilmemiştir. nırları”, I. Ulusal İdare Hukuku Kongresi, I.Kitap, Ankara, 1990, s. 139.