Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

441 TBB Dergisi 2019 (142) Can AZER 2. Yasalara Uygunluk Bakımından Gerçekleştirilen Denetim Yukarıda, özellikle Anayasa’nın 147. maddesinde belirtilen ve on- ların dışında kalan düzenleyici işlemlerin anayasaya uygunluğu de- netiminde yaşanan sıkıntılara; 148. madde uyarınca itiraz yolu ile dü- zenleyici işlemlerin Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmesi konularına ve bunun barındırdığı bazı problemlere değinilmiştir. Ancak temel sı- kıntılardan bir tanesi de 147. maddede sayılan düzenleyici işlemlerin, yasalara aykırı olduğu iddiasıyla ve yine 147. maddenin dışında kalan diğer düzenleyici işlemlerin de Anayasa ve yasalara aykırı oldukları iddiasıyla herhangi bir yargı merciinde iptal davasına konu edileme- meleriydi. Bunlara karşı açılan davaların hangi gerekçelerle YİM tara- fından kabul edilmediği, bu çalışmanın temel hareket noktalarından birini oluşturmaktadır. Bunun için öncelikle KKTC Hukuk sisteminde düzenleyici işlemler arasındaki hiyerarşik ilişkinin kuruluş biçimine ve bunun yasal dayanaklarına bakmak özellikle bu konudaki mahke- me kararlarını incelerken faydalı olacaktır. KKTC Anayasası’nın yürütme yetkisi ve görevini düzenleyen 5. maddesi, yürütme yetkisi ve görevinin, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından Anayasa ve yasalara uygun olarak kullanılıp yeri- ne getirileceğini hükme bağlamıştır. Anayasa bu düzenlemeyle birlikte, yürütme organı tarafından çıkarılacak düzenleyici işlemlerin yasalara uygun olması gerektiğini açıkça belirtmiştir. Yine, Anayasa’nın tüzük ve yönetmeliklerle ilgili hükmü olan 122. maddesi de, devletin hiçbir organının Anayasa ve yasalar açık bir şekilde yetki vermediği sürece tüzük yapıp yürürlüğe koyamayacağını; çıkartılacak olan yönetmelik- lerin de tüzüklere uygun olarak çıkartılabileceğini belirtmektedir. Ay- rıca, Anayasa’nın 110. maddesi bakanlara, yasaların ve yasalara uygun olarak çıkartılan tüzük ve yönetmeliklerin uygulanabilmesi amacıyla yönerge, genelge ve benzeri metinler çıkarma yetkisi tanımıştır. Anaya- sada yer alan bu düzenlemelere bakıldığında KKTC normlar hiyerarşisi çalışmanın konusu bağlamında da ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla 5., 122. ve 110. maddeler birlikte değerlendirildiğinde tüzüklerin yasalara, yönetmeliklerin yasa ve tüzüklere son olarak da tüzük ve yönetmelik- lerin uygulanabilmesini sağlamak amacıyla çıkartılan diğer düzenleyici işlemlerin de tüzük ve yönetmeliklere aykırı olmaması gerekmektedir. 32 32 Nitekim KKTC Yüksek Mahkemesi düzenleyici işlem mahiyetinde olan nizamna-