Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

443 TBB Dergisi 2019 (142) Can AZER Peki, YİM hangi gerekçelerle ve nasıl “karar” ya da “işlem” iba- relerini yorumlarken düzenleyici işlemleri de bu kapsam içerisine almamakta ve söz konusu düzenleyici işlemlerin yasalara aykırılığı nedeniyle açılan davaları reddetmekte ve bunlara bakmaktan kaçın- maktaydı? a. Munzam Mevzuat YİM’in düzenleyici işlemleri denetlemekten kaçındığı davaların büyük çoğunluğunda dayanmış olduğu en esaslı gerekçe “munzam mevzuat” olmuştur 34 . Tüm bu kararlara ve gerekçelere bakıldığında YİM’in esasında düzenleyici işlemleri yasama işlemi niteliğinde kabul ettiğini, dolayısıyla yasama işlemleri bakımından kendisinin görevli olmadığını, kendisinin sadece “kararlara” ilişkin davalarda yetkili ol- duğunu belirttiği görülmektedir. YİM’in “karar”dan kastının da mah- keme kararlarından anlaşıldığı üzere “birel kararlar” olduğu görül- mektedir. Örneğin YİM bir kararında, tüzükten hareketle çıkarılan bir düzenleyici işlemin ülkede o kapsamda bulunan herkese uygulana- cağını gerekçe göstererek bunu munzam mevzuat olarak kabul etmiş ve görev alanına girmediğinde hareketle denetlemekten kaçınmıştır. 35 Yine konuyla ilgili olarak bir başka kararında YİM, idari işlemlerin birel işlemler ve düzenleyici işlemler olarak ikiye ayrıldığını ancak düzen- 34 Munzammevzuatın yanı sıra YİM zaman zaman “ikinci derecede yasal mevzuat” ve “yasa niteliğinde” gibi gerekçelere de yer vermiştir. 35 “… Tüzüğü’nün 15(1) maddesinin verdiği yetkiye dayanarak çıkarılan mezkûr Karar, sadece Müstedi için çıkarılmış bir karar değildir. Aksine, Staj ve Hizmet içi Eğitim için Yurt Dışına gönderilen ve gönderilecek olan tüm personele ödenecek iaşe ve ibate kıstaslarını düzenleyen genel, objektif, kişilik dışı bir Karardır. Bu ka- rar Bakanlar Kurulunca değiştirilinceye değin tüm ülkede ve kapsamı içinde olan ve olacak tüm şahıslara da uygulanacaktır. Bu özellikleri itibarıyla mezkûr Karar mevzuat nitelikli düzenleyici bir tasarruf, bir nevi munzam mevzuattır. (Gör: E. Forsthoff, The Administrative Act, sayfa 6) Bu tür tasarruflar ise, Bakanlar Kurulu veya başka bir idari organ tarafından yapılmış olsalar bile, idari karar olmadıkla- rından, Anayasanın 152(1) maddesi altında kendilerinden idari başvuru konusu yapılamazlar. (Gör: Papaphilippou V The republic I RSCC 62, Police ve Hond- rou 3 RSCC 82, Lanitis Farm & Another V The Republic, (1982) e CLR, 124, Zaim Necati, CYPRUS Administrative Law, sayfa 10) Bu durumda, Müstedi, Bakanlar Kurulunun 5.H-413-85 sayılı Kararını kendiliğinden idari başvuru konusu da ya- pamazdı. Dolayısıyla, Müstedinin başvurusunun 1. parag- rafındaki talebinin bu nedenle de reddedilmesi gerekmektedir”. Karar için bkz., YİM, 14.09.1987 tarih, 147/85 sayılı kararı, s.4, (www.mahkemeler.net , erişim tarihi 15.01.2018). YİM, 27.02.2009 tarih, 81/2007 sayılı kararı, s. 4, (www.mahkemeler.net, erişim tarihi 15.01.2018).