Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

446 KKTC’de Düzenleyici İşlemlerin Denetlenme(me)si Sorunu ve Buna Çözüm Yolu: İyi İdare Yasası b. Anglo Sakson Hukukunun Etkisi Yine YİM vermiş olduğu kararlarda, KKTC’de uygulanan idare hukuku sisteminin Anglo-Sakson hukuk sistemi ile Kıta Avrupası hu- kuk sisteminin karması olduğunu, düzenleyici işlemlerin de Anglo- Sakson hukuk sisteminde denetlenemeyeceklerini ifade etmiştir. Baş- ka bir ifadeyle, Anglo-Sakson hukuk sisteminin özelliğinden ötürü de söz konusu düzenleyici işlemlerin KKTC’de idari yargı tarafından de- netlenmesinin mümkün olmadığına değinilmiştir. 39 Bu gerekçenin de haklı bir gerekçe olup olmadığını anlamak için Anglo-Sakson hukuk sistemindeki duruma kısaca bakmak faydalı olacaktır. Anglo-Sakson hukuk sisteminde idarenin düzenleyici işlemlerinin bazılarına ikincil yasama işlem denilmektedir. 40 Ancak, bunlara ikincil yasama işlemi denmesinin temelinde, yine aynı düzenleyici işlemler gibi genel ve so- yut hükümler içeren yasalardan ( primary legislation ) ayrılmasını sağla- mak yatmaktadır. 41 Dolayısıyla yasalardan farkını ortaya koymak için kullanılan bir kavramın, düzenleyici işlemi düzenleyici işlem olmak- tan ve idari işlem olmaktan çıkarıp idari yargının denetiminin dışına çıkardığı sonucuna ulaşmak mümkün değildir. Nitekim İngiliz hukuk sisteminde de ikinci derece yasal mevzuatın yasalara uygunluğu yar- gı yoluyla denetlenmektedir. 42 Dolayısıyla, İngiliz hukuk sisteminden etkilenildiğini ileri sürmek de esasen düzenleyici işlemlerin denetlen- mesinin önünde herhangi bir engel teşkil etmemekteydi. Ayrıca bir yargı sisteminden etkilenmenin, yargısal denetim konusunda hukuk devleti bakımından bu kadar ciddi istisnaların ön şartsız kabul edile- ceği anlamına gelmediğini de ayrıca ifade etmek gerekmektedir. C. İyi İdare Yasası Sonrası Düzenleyici İşlemlerin Yargısal Denetimi 27/2013 sayılı İyi İdare Yasası’nın yürürlüğe girmesi ile birlikte düzenleyici işlemlerin denetimine ilişkin var olan sıkıntılar büyük 39 YİM, 27.02.2009 tarih, 81/2007 sayılı kararı, s.3, (www.mahkemeler.net , erişim ta- rihi 15.1.2018) 40 “secondary legislation”, “delegated legislation”. İngiliz hukukundaki ikincil ya- sama işlemleri için bkz., Onur Karahanoğulları , “İngiliz Hukukunda İkincil Yasa- ma”, AÜSBF, C.50, S.3-4, 1995, s.212. 41 Konuyla ilgili mahkeme kararları için bkz, Erhürman (2013), s. 234-248. 42 Türevsel niteliği olan” ikincil yasama işlemleri”nin ilkel yasama işlemleri netice- sinde çizilen sınırlar içerisinde kullanılıp kullanılmadığının denetlenmesinin işin mantıksal sonucu olduğu ifade edilmiştir. Ayrıntılı bilgi için bkz. Karahanoğulla- rı, s.223.