Türkiye Barolar Birliği Dergisi 142.Sayı

99 TBB Dergisi 2019 (142) Recep DOĞAN kabul edilmiştir. Bu durumda, iç organlarda, kafa, göğüs ve karın boş- luklarında yapılan muayene ile vücuttan kan veya benzeri biyolojik örnekler alınabilmesi ve cinsel organlar veya anüs bölgesinde yapılan muayene iç beden muayenesi, bunun dışında kalan vücudun dış yüze- yinde yapılan muayene saç, tükürük, tırnak, gibi örnekler alınabilmesi dış beden muayenesidir. Nitekim Yönetmeliğin 3’üncü maddesinde “İç beden muayenesi: kafa, göğüs ve karın boşlukları ile cilt altı doku- larının incelenmesi” şeklinde tanımlanmıştır. Dış beden muayenesi ise Yönetmeliğin 3 ve 5’ inci maddesinde “vücudun dış yüzeyi ile kulak, burun ve ağız bölgelerinin gözle ve elle yapılan yüzeysel tıbbî incelemesi” olarak tanımlanmış olup kapsam ve uygulama açısından iç beden muayenesinin tabi olduğu koşullara benzer düzenlemelere yer verilmiştir. Derinin, kulak, burun ve ağız bölgelerinin genel görüntüsü, rengi, bu vücut bölgelerindeki sıyrık ve çiziklerin konumu, yönü, derinliği, yaklaşık uzunluğu gibi tabibin basitçe gözlemleyerek kaydedebileceği bulgular, bu bağlamda, dış beden muayenesinin kapsamı içinde yer alır. 17 Yine Yönetmeliğin 5’ inci maddesine göre, girişimsel olmayan tıbbî görüntüleme yöntemleri de bedenin dış muayenesi sayılır. Örneğin midede veya iç organlarda herhangi bir cisim ya da yabancı madde olup olmadığını anlamak için tabip tarafından veya tabip gözetiminde sağlık mesleği mensubu diğer bir kişi tarafından röntgen, ultrasonografi veya tomografi çekilmesi dış beden muayenesi sayılır. Yönetmeliğin 3’üncü maddesinde yer alan tanımlara bakıldığın- da, Yönetmeliğin, “bedenin tıbbi muayenesi”, “müdahale” ve “cerrahi müdahale” kavramlarına yer vermek suretiyle kanuni kapsamın dışın- da birtakım düzenlemelere gittiği görülmektedir. Her ne kadar “mü- dahale” ve “cerrahi müdahale” kavramlarının vücuttan örnek alınması kapsamında yerine getirilmesi gereken işlemler olduğu bu nedenle ka- nuni kapsamın dışına çıkılmadığı düşünülebilirse de, 18 “bedenin tıbbi muayenesi” kavramına Yönetmelikte yer verilmesinin yerinde olma- dığı kanaatindeyiz. “Bedenin tıbbi muayenesi” kavramının, CMK’nın 116 ve devamı maddelerinde düzenlenen “üst araması”, yani vücudun 17 Devrim Güngör, Okan Bakşi, “Ceza Muhakemesinde Beden Muayenesi, Beden- den Örnek Alınması ve Genetik İncelemeler”, Adli Bilimler Dergisi , 2009, Cilt 8, Eylül, ss. 63-71, s.64. 18 Özbek/Doğan /Bacaksız/Tepe, s.448.