Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

124 Yargıtay’ın İlk Derece Mahkemesi Olarak Verdiği Son Kararlara Karşı Başvurulacak ... suslarda inceleme yapması mümkün olmasa da, “delillerin takdirinde bariz keyfilik” ile “Anayasa’ya ve kanuna bariz şekilde aykırı yorum” halleri bu kısıtlamanın istisnasını teşkil etmektedir. 20 Belirtmek gerekir ki, 1412 sayılı mülga Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu döneminden bu yana temyiz kanun yolunda nazara alınma- sı gereken hukuka aykırılığın kapsamı konusunda farklı düşünceler ortaya atılmıştır. Hem mülga Kanuna hem de yürürlükteki kanuna göre inceleme konusu hükmün bozulmasına esas teşkil edecek temyiz nedeni, hükmün hukuka aykırı olmasıdır. “Hukuka aykırılık” her iki kanun tarafından da bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla temyiz nedeni olan hukuka aykırılık, olaya en uygun olan hukuk normunun uygulanma- masını veya bu normun yanlış uygulanmasını ifade eder. Ancak hu- kuk kuralından ve hukuka aykırılıktan sadece kanunun değil, aynı za- manda yazısız hukuka aykırılık ile içtihat ve genel tecrübe ile mantık kurallarına aykırılığın da anlaşılması gerektiği ileri sürülmektedir. 21 Bu doğrultuda Yargıtay, usul kurallarına aykırılığın denetlenmesi kapsamında, hem ilk derece mahkemesinin muhakeme hukuku nor- munu doğru uygulayıp uygulamadığını hem de muhakeme normunu uygulamasını gerektiren maddi olguları doğru tespit edip etmediğini sorgulayabilecektir. Zira muhakeme hukuku normlarının uygulandığı haller, sıkı ispat kurallarının uygulanmadığı, delillerin doğrudanlığı ilkesinin geçerli olmadığı tali ceza davalarıdır. Örneğin bir arama ka- rarı verilirken hâkimin tanık dinlemesi söz konusu olmaz, dolayısıyla arama kararının koşullarının var olup olmadığı temyizde denetlene- bilir, aynı şekilde yemin ettirilecek tanığın gerçek yaşının da temyiz aşamasında araştırılması mümkündür. Dolayısıyla esas mahkemesi- nin yapmış olduğu maddi tespitler, muhakeme normları ihlal edilerek ortaya çıkarılmış bulgulara dayanıyorsa, temyiz aşamasında bu maddi tespitlerin usuli temyiz konusu yapılarak Yargıtay tarafından incelen- mesini sağlamak mümkündür. 22 20 Gökçen Taner: “5271 sayılı Cmk’nın Temyiz Kanun Yoluna İlişkin Hükümleri- nin Yürürlüğe Girmesiyle Ortaya Çıkan Farklılıklar”, Ankara Barosu Dergisi , sy. 2017/4, s. 58. 21 Kunter, s. 759; Toroslu/Feyzioğlu, s. 411; Centel/Zafer, s. 863; Keskin, s. 66 vd.; Olay mahkemesinin tespitleri belirsiz, eksik, çelişkili ya da mantık veya denetim kurallarıyla çatışıyorsa, temyiz mahkemesinin olay tespitiyle olan bağlılığı da or- tadan kalkmış olur. Bkz. Erdem/Şentürk, s. 180. 22 Yenisey/Nuhoğlu, s.935; Mahkemenin oluşmuş gibi değerlendirerek sanığı ceza-