Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

165 TBB Dergisi 2019 (143) Hakan AYYILDIZ kamunun erişimine açık hale getirilebilir. Bunun yanında, sözleşme yükümlülüklerine uymamak suretiyle Komite ile işbirliği yapmayıp durumlarını iyileştirmeyi reddeden devletlerle ilgili olarak kamuya yönelik bir açıklama yapılabilir. 46 Birleşmiş Milletler, insan haklarının uluslararası boyuta geçme- sinde adeta bir dönüm noktası olmuş ve 10 Aralık 1948 tarihinde BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen İnsan Hakları Evrensel Beyan- namesi (İHEB) de uluslararası insan hakları hukukunun kaynağı ve doğum belgesi mahiyetinde sayılmıştır. 47 Kolluk faaliyetleri ile ilişki- lendirildiğinde BM’nin çalışmalarının kolluk faaliyetlerine doğrudan değil fakat kolluk da dâhil olmak üzere özellikle yaptırım gücünü elinde bulunduran devlet makamlarının uyması gereken temel pren- siplere oluşturduğu metinlerde yer vermesi bakımından dolaylı bir etkisinin bulunduğu belirtilebilir. Gerçekten de bugün BM’nin oluş- turduğu başta İHEB olmak üzere İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gay- riinsani veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı BM Sözleşmesi, BM Her Türlü Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Sözleşmesi, BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ve BM Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcı- lığın Önlenmesi Sözleşmesi gibi uluslararası BM sözleşmeleri kolluk faaliyetleri açısından da son derece önemli ve yol gösterici belgelerdir. BM İnsan Hakları Konseyi, BM’nin insan haklarını teşvik ve ko- rumayı üstlenmiş ana kuruluşudur. Bu Konsey BM Genel Kurulu ta- rafından 1946 yılında kurulan İnsan Hakları Komisyonu’nun yerini almak üzere kurulmuş olup, genel olarak insan haklarının korunması maksadıyla izlenecek politikalar konusunda yol gösterir, insan hakları sorunlarını inceler, yeni uluslararası normlar geliştirir ve dünya gene- linde insan haklarının uygulanma biçimlerini gözlemler. 48 BM Antlaşması’nda belirtilen amaç ve ilkeler ile bugüne kadarki eylemleri birlikte değerlendirildiğinde BM’nin özellikle şu konularda faaliyette bulunduğu gözlemlenmektedir: i) uluslararası barışın ve güvenliğin sağlanması, ii) ekonomik ve toplumsal kalkınmada ulus- 46 https://humanrightscenter.bilgi.edu.tr/tr/content/47-avrupa-iskencenin- onlenmesi-komitesi/(Edinme tarihi:06.12.2018) 47 Mehmet Emin Çağıran, Uluslararası Alanda İnsan Hakları, Platin Yayınları, An- kara, 2006, s.84. 48 Kalabalık, İnsan Hakları Hukuku, s.226.