Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

170 Kolluk Faaliyetlerinin Denetimi Hakkında Genel Bir Değerlendirme belge toplama ve ilgilileri dinleyebilme olanağına sahip olabilmelidir. Ülkemiz açısından Paris Prensipleri’nin aradığı kriterleri yerine getir- me işlevine sahip organlardan birisi de il ve ilçe insan hakları kurul- larıdır. Batı demokrasilerinde devletten bağımsız sivil toplum kuru- luşları temsilcilerinden oluşan insan hakları kurulları, ülkemizde de zamanla bu yapıya dönüşmüştür. Bu yeni yapılanma 23 Kasım 2003 tarihli İl ve İlçe İnsan Hakları Kurullarının Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik ile oluşturulmuş ve kurulların kamu görevlisi ağırlıklı yapısı ortadan kaldırılmış ve sivil toplum temsilcile- rine ağırlık verilmiştir. 54 Yönetmeliğin 7 nci maddesine göre “İllerde valilik yazı işleri mü- dürlüğünde, ilçelerde kaymakamlık yazı işleri müdürlüğünde herke- sin kolayca ulaşabileceği bir danışma ve başvuru masası oluşturulur. Masaya gelen başvurularla ilgilenmek üzere illerde vali, ilçelerde kay- makam tarafından sürekli bir memur görevlendirilir. Masa görevlisi- nin hukuk formasyonuna sahip olması veya halkla ilişkiler konusunda uzman olması göz önünde bulundurulur”. Kurulların genel görevleri ise yönetmeliğin 9 uncu maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; “İl ve İlçe Kurulları; İllerde Bakanlık, Başkanlık, Valilik, İl Masası, İl Kurulu üyeleri ve İlçe Kurulları tarafından İl Kurulunun gündemine getirilen; ilçelerde de Bakanlık, Başkanlık, Valilik, İl Kurulu, Kaymakamlık, İlçe Masası ve İlçe Kurulu üyeleri tarafından İlçe Kurulu gündemine getiri- len konuları değerlendirmek, insan hakları ihlal iddialarını incelemek ve araştırmak, insan haklarının korunması ve insan hak ve özgürlük- lerinin kullanılmasının önündeki engeller ile hak ihlallerine yol açan sosyal, siyasi, hukuki ve idari sebepleri incelemek, araştırmak ve bun- ların çözümüne ilişkin valilik veya kaymakamlık makamına öneriler- de bulunmak, her türlü ayrımcılığın önlenmesi için gerekli çalışmaları yapmak, idarenin uygulamalarında vatandaşlara hoşgörü ve nezaket- le yaklaşılmasını sağlamak amacıyla gerekli çalışmaları yapmak, ayda bir tüm çalışmaları özet olarak, ilçelerde İl Kuruluna, illerde Başkanlı- ğa bildirmek ile görevlidir”. İl ve ilçe insan hakları kurulları 2000’li yıllardan itibaren hayatımı- za girmiş ve aradan geçen sürede birey ile idare arasında gerçekleşen 54 Durmuş Tezcan/Mustafa Ruhan Erdem/Oğuz Sancakdar/Rifat Murat Önok, İn- san Hakları El Kitabı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2018, s.862-863.