Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

187 TBB Dergisi 2019 (143) Mehmet HATİPOĞLU iki durumda da hukuk barışı tehlikeye düşer” şeklinde açıklamıştır. 20 Da- nıştay ise “…Devlet memuru olan davacıya, hizmetin özelliğine aykırı olan bu davranışı nedeniyle disiplin cezası verilmesi yerinde ise de suçla verilen ceza arasında adil bir denge bulunması gerektiğinden daha hafif bir ceza ile cezalandırılması hakkaniyet gereğidir” şeklinde bir karar vermiştir, Diğer bir kararda “adil denge ve hakkaniyet” kavramları ile ölçülülük ilkesi- ne atıf yapmıştır. 21 İleriki bölümde disiplin hukukuna ilişkin ölçülülük ilkesinin olaya uyarlanmasını konu alan yargı kararlarına ayrıca deği- neceğiz. Ölçülülük ilkesi disiplin hukuku bağlamında ele alındığında kar- şımıza çıkan husus, eylemin niteliği ve ağırlığı ile verilen cezanın öl- çülü olması gerektiğidir. Disiplin hukukunda idare takdir yetkisini kullanırken eyleme yönelik alınacak yasal önlemin sınırlama amacına ulaşmaya elverişli olup olmadığını belirlemeye yönelik elverişlilik, sı- nırlayıcı önlemin sınırlama amacına ulaşma bakımından zorunlu olup olmadığına ilişkin gereklilik, amaç ve aracın ölçüsüz bir oranı kapsayıp kapsamadığını, bu yolla ölçüsüz bir yükün getirilip getirilmediğini be- lirleyen oranlılık ilkelerine uygun davranmalıdır. 22 Örneğin yukarıdaki örnekler haricinde yine Danıştay, “polis memuru olarak görev yapmakta iken uyuyan kişinin memuriyetten çıkartılması işlemine ilişkin olarak, verilen ceza ile işlenen suç arasında adil bir denge kurulmadığı” şeklinde karar ver- miş ve ilk derece mahkemesince verilen hükmü bozmuştur. 23 Danış- tay bu kararında verilen disiplin cezasında, hedeflenen amaç ile tatbik edilen cezanın gereklilik unsuruyla bağdaşmadığı, daha da önemlisi 20 Yargıtay Ceza Genel Kurulu (YCGK), E.:1994/6-322, K.:1994/343, K.T.:19.12.1994, http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/cgk-1994-6-322.htm, (20.02.2019). 21 Danıştay 8. Dairesi (Dan. 8.D.), E.:1993/1617, K.:1993/4214, K.T.:14.12.1993, https://legalbank.net/belge/d-8-d-e-1993-1617-k-1993-4214-t-14-12-1993- danistay-8-daire-karari/523609/, (20.02.2019). 22 Yücel Oğurlu, “AİHM Kararları ve Türk İdare Hukukunda Temel Hak ve Öz- gürlüklerin Sınırlandırılmasında Bir Yargısal Denetim Ölçütü Olarak Ölçülülük İlkesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Turhan Tufan Yüce Armağanı, İzmir, 2001, ss.485-522, s. 488; “Bu unsurlara ek olarak ilk başta yer alan kanuni olma ya da meşru olma unsurunu da eklemek gerekir”, Jud Mathews, (Proportio- nality), s.4. 23 Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu Kararı (DİDDKK), YD İtiraz No: 2005/778, K.T.:08.12.2005’ten aktaran Hayrettin Kurt, “İdari Yaptırımlara Karşı Güvenceler” (Güvenceler), Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , C. XVIII, S.1, 2014, ss.131- 178, s. 166.