Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

188 Kamu Görevlilerine Disiplin Cezalarının Uygulanmasında Ölçülülük İlkesi uygulanan yaptırımla hedeflenen amaç arasında ölçülü bir oran bu- lunmadığından yola çıkarak verilen kararı bozmuştur. İlke, genel anlamda her ne kadar kamu görevlilerine karşı yürütü- len disiplin soruşturmaları sonucunda verilen cezalar açısından uygu- lanan bir ilke olarak gözükse de; aslında, fiilin incelemeye değer bir fiil olup olmadığı kanaati oluşurken, ön inceleme yapılırken, sonrasında soruşturma raporu hazırlanırken, soruşturma sürecindeki tedbirlere hükmedilirken, rapor sonrası karar alınırken hâsılı disiplin hukuku- nun her safhasında nazarı itibara alınması gereken bir ilke olarak ka- bul edilmelidir. 1.2. Ölçülülük İlkesinin Hukuki Dayanağı ve Kapsamı Ölçülülük ilkesinin temel dayanağı hali hazırda 03.10.2001 tarih ve 4709 sayılı yasa ile Anayasa’nın 13. maddesinde yapılan değişikliktir. Anılan değişiklikle “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhu- na, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçü- lülük ilkesine aykırı olamaz” 24 denilerek doğrudan ölçülülük ilkesine yer verilmiştir. 13. madde’de yapılan bu değişiklikle, sınırlamaların sınırı olarak kullanılacak ölçütler artırılmış, korumacı bir anlayış benimsen- miştir. 25 Anayasada ölçülülük ilkesinden bahsedilmesi ülkemiz açısın- dan ilkeye normatif nitelik kazandırarak ileri demokratik bir hukuk düzeninin göstergesi olmuştur. Yapılan bu değişiklikle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) de uyumlu bir ilke benimsenmiştir. 26 Ölçülülük ilkesine bir başka pozitif dayanak Anayasa’nın 15. mad- desidir. Temel hak ve hürriyetlerin durdurulmasını düzenleyen 15. maddeye göre “Savaş, seferberlik veya olağanüstü hallerde, milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler ihlal edilmemek kaydıyla, durumun gerektir- diği ölçüde temel hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen dur- durulabilir veya bunlar için Anayasada öngörülen güvencelere aykırı tedbir- 24 Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin /1.5.2709.pdf, (20.02.2019). 25 Zühtü Arslan, “Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlanması: Anayasa’nın 13. Mad- desi Üzerine Bazı Düşünceler”, Anayasa Yargısı Dergisi , Ankara, 2002, C.19, ss.139- 155, s. 141. 26 Rumpf, (Ölçülülük ve Anayasa Yargısı), s. 36.