Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

196 Kamu Görevlilerine Disiplin Cezalarının Uygulanmasında Ölçülülük İlkesi Gereklilik ilkesi hedeflenen amaca ulaşmak için başvurulan sınır- lamanın ölçüsü noktasında karşımıza çıkmaktadır. 62 Sınırlama aracı amaca ulaşmada mutlak bir zorunluluk olmalıdır. Elde edilmek iste- nen amaç her ne olursa olsun, başvurulan sınırlama zorunlu olmalı ve amaca ulaşmada en az düzeyde sınırlamaya başvurulmuş olmalıdır. Zira amacı gerçekleştirmek için daha yumuşak bir araç mümkünse bu yola başvurulmalıdır. 63 Bir başka tabirle, hak ve özgürlüğü sınırlan- dırmadan veya daha yumuşak bir sınırlama ile aynı hedefe ulaşmak mümkünse, başvurulan araç gereksizdir. 64 Anayasa Mahkemesi gereklilik ilkesine ilişkin: “Özgürlükler, ancak ayrık durumlarda ve demokratik toplum düzeninin sürekliliği için zorunlu olduğu ölçüde sınırlandırılabilmelidir. Demokratik bir toplumda temel hak ve özgürlüklere getirilen sınırlamanın, bu sınırlamayla güdülen amacın gerek- tirdiğinden fazla olması düşünülemez” 65 şeklinde karar vermiş ve kara- rında sınırlama ile hedeflenen amacın gereklilik unsuru çerçevesinde sınırlandırılması gerektiğine hükmetmiştir. Danıştay da vermiş oldu- ğu kararlarında gereklilik unsuruna çok defa değinmiştir. Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu vermiş olduğu kararında “…Demokratik bir düzende normal zamanlarda ana kural, özgürlüğün esas sınırlamanın ise istisna olmasıdır. …Ancak özgürlükçü demokratik bir toplumda devle- tin varlığını ve geleceğini ciddi ve ağır biçimde tehdit eden ve tehlikeye atan kimi nedenlerin ortaya çıktığı ve devleti olağan yöntemlerle yönetmenin ve kamu düzenini sağlamanın olanaksız olduğu durumlarda, bu nedenleri or- tadan kaldırmak, devleti ve toplumu esenliğe çıkarmak amacıyla kişi hak ve özgürlüklerine geçici bir süre ‘olağanüstü sınırlamalar’ getirilebileceği çağdaş Anayasaların kabul ettiği ortak bir esas olmuştur” 66 diyerek sınırlamaların 62 Arık, Yaptırımlarda Ölçülülük, s. 53. 63 Oğurlu, Karşılaştırmalı Ölçülülük, s. 37. 64 Yüksel Metin, Türk Anayasa Hukukunda Ölçülülük İlkesi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2002, s. 285. 65 AYMK, E.:1999/33, K.:1999/51, K.T.:29.12.1999, http://www.kararlaryeni.anayasa.gov.tr/karar/content/99b1c2a3-abff-4ffa- b230-f34a5427a80e?excludegerekce =false&wordsonly=false, (28.07.2018). 66 Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu Kararı (DİBKK), E.: 1988/6, K.: 1989/4, K.T.:07.12.1989, http://emsal.danistay.uyap.gov.tr/BilgiBankasiIstemciWeb/Do kumanGosterServlet?dokumanId=6dqp1e3jjn2tqhn5hwzgd7pmo1scd0le%2brws njgzcym%2fa%2b6gu8doqaq%2ffbdkb2erlqnvlk%2bes8lxcd5gpfmjjriwrg0hy8wj kznjtwdwrwv5upyveozlmnnf9r55jodtv%2bdpe5txdn738w2bicolnw%3d%3d&ar