Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

200 Kamu Görevlilerine Disiplin Cezalarının Uygulanmasında Ölçülülük İlkesi 2. Danıştay Kararlarında Ölçülülük İlkesinin Değerlendirilmesi Ölçülülük ilkesi ile çatışan menfaatler arasındaki dengenin ve adaletin korunması amaçlanmalı, yer ve zamana göre değişebilen ih- tiyaçlar üzerine odaklanılmalıdır. Bununla birlikte kamu düzeninin ihlalinde alınacak önlemler, ihlalin ağırlığı oranınca ve eylemcilerin başvurduğu araçlarla orantılı olmalı; hak ve hürriyetleri kısıtlamaya son çare olarak başvurulmalıdır. 77 Eylem ile yaptırım arasında adil bir denge bulunması anlamına gelen ölçülülük ilkesinin yargı kararlarında geniş bir uygulama alanı bulunmaktadır. 78 2001 yılında Anayasa’da yapılan değişiklikle anayasal bir dayana- ğa kavuşan ölçülülük ilkesine, başta Anayasa Mahkemesi olmak üzere tüm yargı makamları “anayasal denetim ölçütü” olarak başvurmakta- dır. Danıştay da kolluk ve disiplin hukuku alanları başta olmak üzere, temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması ve idarenin takdir yetki- sine yönelik birçok kararında, etkin bir denetim mekanizması olarak ölçülülük ilkesini değerlendirmektedir. 79 Danıştay vermiş olduğu ka- rarlarında, “eylem ile ceza arasında adil bir denge bulunması gerekeceği” 80 ve yine “fiilin ağırlığı ile karşılığı cezayı saptamada idareye tanınan takdir yetkisinin makul ölçüler içinde kullanılması hukukun gerekliliklerindendir” 81 diyerek ilkenin çerçevesini çizmiştir. Kamu görevlilerinin mevzuatta belirtilen ve disiplin cezası gerek- tiren fiilleri işlemeleri halinde “olayın oluş biçimini, ilgilinin suç kastının bulunup bulunmadığını, irade dışı etkenlerin eylemin meydana gelmesine et- 77 Yıldızhan Yayla, İdare Hukuku, 1. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 2009, s. 61. 78 A. Şeref Gözübüyük ve Turgut Tan, İdare Hukuku Genel Esaslar, C.1, 8.Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2011, s. 886. 79 Erkut, Hukuka Uygunluk, s. 118. 80 Dan. 5. D., E.:1969/5398, K.:1971/380, K.T.:26.01.1971, Danıştay Beşinci Daire Ka- rarları (1970-1981), 1. Kitap, C.1, s. 271. 81 Dan. 8. D, E.:1995/3706, K.:1995/3622, K.T.:14.11.1995, http://emsal.danistay.uyap.gov.tr/bilgibankasiıstemciweb/dokumangosterserv let?dokumanıd=6dqp1e3jjn2tqhn5hwzgd7pmo1scd0le%2brwsnjgzcym%2fa%2b6 gu8doqaq%2ffbdkb2ero27qhwvs%2fncvkhwuo%2f%2bz6ye%2fapxg%2fnxua3w 2cmu0kmtdksn5ml8jqxkpzmrqzzlr6fskngdy9rvtryjft2aıtw%3d%3d&aranan=&d okumanturu=danıstaykarar, (06.08.2018).