Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

26 Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Makul Sürede Yargılanma Hakkı - Sürenin Aşılması ... bc) AYMHüseyin Gıcık başvurusu 78 ile ilgili olarak başvuru konu- sunu şöyle özetleyebiliriz: Başvurucunun silahla yağma suçu işlediği iddiasıyla hakkında kamu davası açılmıştır. Ardından başvurucu ha- pis cezası ile cezalandırılmış ve bunun üzerine temyize gitmiştir. Daha sonra başvurucu, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin başvuruda bulunmuştur (paragraf 1, 8, 10). AYM, ilgili davada dikkate alınması gereken kıstasları göz önün- de tutarak somut olay bakımından yaklaşık 8 yıl süren yargılama sü- resinin makul olmayan bir süre olduğu yönünde karar vermiştir (pa- ragraf 14). Bu doğrultuda diyebiliriz ki; sürenin başlangıcı için dikkate alınan yıl 2005 iken, sürenin sona erdiği yıl 2013’ tür. Yaklaşık 8 yıllık yargı sürecinin ardından başvurucu, 2014 yılında AYM’e başvurmuş- tur. AYM sürecinin 2017 yılında karara bağlanmasıyla birlikte 11 yıllık yargılama süreci makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğinin açık bir göstergesidir. bd) AYM’ in Özge Kaya başvurusu 79 makul süre konusunun kap- samı açısından ilginç örneği yansıtmaktadır. Bu davada başvurucu, kendisine yönelik kasten yaralama ve hakaret suçlarını işleyen aleyhi- ne açılan davanın makul sürede sonuçlanmadığı ve bu nedenle de za- manaşımına uğratıldığı iddiasında bulunmuştur. AYM, bu başvuruyu konu bakımından yetkisizlik nedeniyle ve oyçokluğu ile reddetmiştir. Çoğunluk gerekçesi şöyle özetlenebilir: - Anayasa Mahkemesi’ne göre bireysel başvurunun incelenebil- mesi için kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddia edilen hakkın Anayasa’da güvence altına alınmış olmasının yanı sıra AİHS kap- samına da girmesi gerekir. Anayasa ve Sözleşme’nin ortak koru- ma alanı 80 dışında kalan ve hak ihlali iddiasını içeren başvurular bireysel başvuru kapsamında değildir (paragraf 14). - Sözleşme’nin 6. maddesinde, adil yargılanmaya ilişkin güvence- lerin medeni hak ve yükümlülükler ile ilgili uyuşmazlıkların ve bir suç isnadının esasının karara bağlanması esnasında geçerli ol- duğu belirtilerek hakkın kapsamı bu konularla sınırlandırılmıştır. Bu sınırlama dışında kalan başvurular, bireysel başvuruya konu olamaz (paragraf 15). 78 B. No. 2014/4342, 4.10.2017 sayılı karar, https://kararlarbilgibankasi.anayasa . gov.tr/BB/2014/4342, E.T.30.11.17. 79 B. No.2014/11084, 1.2.2017 sayılı karar, https://kararlarbilgibankasi.anayasa . gov.tr/BB/2014/11084, E.T.05.06.18. 80 Vurgu yazara aittir.