Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

260 Ticaret Sicilinde Görünüşe Güvenin Başlangıç Anına İlişkin Bir Değerlendirme sicilinde hak sahibi olarak görünen bir kişi gerçekte hak sahibi olma- yabilir. Bu halde dış dünyada yani; işleme konu oluşturanın dışında kalan kişiler için tapu sicili kaydı gerçeği yansıtmasa bile bu sicil kay- dının bir görünüşü bulunmaktadır. Ticareti ilgilendirip mevzuatın ön- gördüğü hususlara ilişkin ticaret sicili kaydının yapıldığı durumlarda, söz konusu kaydın da işlemin ilgilisi olmayan kişiler için oluşturduğu bir görünüş vardır. III. Ticaret Siciline Güven Ticaret sicilinde güven, aleniyet ile doğru orantılıdır. 4 Bir sicil kay- dı ne kadar kişi tarafından bilinirse o kadar kişi tarafından güven du- yulabilir. Türkiye’de, ticaret sicilinde ülke çapında aleniyet mevcuttur. TTK’da ticaret sicilinde aleniyeti sağlamak için iki yol öngörülmekte- dir. Bunlardan birincisi; herkesin ticaret sicilinin içeriğini ve müdür- lükte saklanan tüm senet ve belgeleri inceleme ve giderini ödemek şartıyla bunların onaylı suretlerini alabilme imkânıdır (TTK m. 35/2). İkincisi ise; tescil kayıtlarının Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilanı ile herkese tescil kayıtlarından haberdar olma imkânın sağlanması- dır (TTK m. 35/3-4). Aleniyet için iki yol öngörülmekle birlikte ikinci yola erişmek daha kolaydır. Zira ilan kayıtlarının sorgulanması için internet erişimi yeterlidir. Kanun koyucu herkesin daha kolayca erişim imkânı bulduğu tescil kayıtlarının ilanına güvenin korunmasını tercih etmiş ve ilanın görünüşüne hukuki sonuç bağlamıştır. Gerçek durumdan haberdar olmayan üçüncü kişiler, tescil ve ilanın gerçek duruma uygun olduğunu düşünebilirler. Zira ticaret sicili, üçüncü kişiler için güven sağlamaktadır. Bu kayıtlar, Ticaret Bakanlığı’nın gözetim ve denetiminde ticaret sicili müdürlükleri ve şu- beleri tarafından tutulur (TTK m. 24/2). Ticaret Bakanlığı, ticaret sicili müdürlüklerinin faaliyetlerini her zaman denetlemeye ve gerekli ön- lemleri almaya yetkili olduğu gibi ticaret sicili müdürlükleri ile şubele- ri de Ticaret Bakanlığı tarafından alınan önlemlere ve verilen talimat- lara uymakla yükümlüdür (TTK m. 25/3). İşte Ticaret Bakanlığı’nın gözetim ve denetimi, her ne kadar ticaret sicili müdürlükleri ve şube- leri kamu kurumu olmasa da toplumun genelinde kamu kurumları- 4 Mehmet Emin Bilge, Ticaret Sicili, İstanbul 1999, s. 14.