Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı

262 Ticaret Sicilinde Görünüşe Güvenin Başlangıç Anına İlişkin Bir Değerlendirme V. Mehaz Bakımından Ticaret Sicilinde Görünüşe Güvenin Başlangıç Anının Değerlendirilmesi Tescil ve ilanın üçüncü kişilere etkisi, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda (eTTK) 8 m. 38 ve 39’da düzenlenmişti. eTTK m. 38/1-2 olarak düzenlenen hususlar, TTK m. 36/1-2’de düzenlenmiştir. TTK m. 36 hükmünün gerekçesinde de ifade edildiği üzere eTTK m. 39’un kenar başlığı olan “Sicile itimat” ile herhangi bir ilgisi yoktu. “ Sicile iti- mat” kenar başlıklı eTTK m. 39 hükmü, eTTK m. 38 gibi tescil ve ilanın üçüncü kişilere etkisini ilgilene ilişkin olduğundan TTK m. 36’de 3. ve 4. fıkrada yerini almıştır. Ticaret sicili işlemlerinin bir parçasını oluşturan ilanın görünüşü- ne güven ise TTK m. 37’de düzenlenmiştir. Oysa eTTK’da görünüşe güven müessesi düzenlenmemişti. TTK m. 37’de açıkça düzenlenen bu müessesenin mehazı Alman Ticaret Kanunu (HGB)’dur. TTK m. 37 hükmünün gerekçesinde bu husus “Madde, AET’nin 09.03.1968 tarih- li ve 68/151 sayılı şirketler hukukuna ilişkin Birinci Yönergesinin 3 (6) ncı maddesinin gereği olarak ancak Yönerge hükmünü yansıtan Alm. TK’nın 15 (3) paragrafının hükmü göz önünde tutularak kaleme alınmıştır.” şeklinde ifade edilmiştir. Alman Ticaret Kanunu §15/3 hükmü; “Tescili gereken bir husus yanlış bir şekilde ilan edilirse, üçüncü kişi ilan edilen duruma dayanabilir. Meğerki yanlışlığı biliyor olsun” şeklinde düzenlenmiştir. 9 TTK m. 37 hükmünde belirtildiği üzere HGB §15/3 hükmüne; Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun 09.03.1968 tarih ve 68/151 sayılı şirketler hukukuna ilişkin Birinci Yönergesi’nin gereği olarak yer verilmiştir. HGB §15/3 hükmünün düzenlemesinde, bu yönergenin m. 3/6 hükmü dikkate alınmıştır. Yönerge’nin m. 3/6 hükmünde; “Üye devletler, basında yapı- lan ilanın içeriği ile dosya veya kayıtların içeriğinin aykırılığını engellemek için gerekli önlemleri almalıdır. Aykırılık durumunda, basında yapılan ilanın içeriği üçüncü kişilere karşı ileri sürülememekle birlikte üçüncü kişiler ilan edilen içeriğe dayanabilir. Meğerki şirket, üçüncü kişilerin dosyada yer alan veya tescil edilen metni bildiklerini ispatlasın” ifadesi yer almaktadır. 10 8 RG. 09.07.1956, S. 9353. 9 HGB §15/3: “Ist eine einzutragende Tatsache unrichtig bekanntgemacht, so kann sich ein Dritter demjenigen gegenüber, in dessen Angelegenheiten die Tatsache einzutragen war, auf die bekanntgemachte Tatsache berufen, es sei denn, daß er die Unrichtigkeit kannte.”. 10 Yönerge m. 3/6: “Member States shall take the necessary measures to avoid any