Türkiye Barolar Birliği Dergisi 143.Sayı
278 Ticaret Sicilinde Görünüşe Güvenin Başlangıç Anına İlişkin Bir Değerlendirme XIV. Tescilin Olumsuz Etkisi ve Görünüşe Güven Tescili zorunlu olduğu hâlde tescil edilmemiş veya tescil edilip ilan olunmamış bir husus, ancak bunu bildikleri veya bilmeleri gerek- tiği ispat edildiği takdirde, üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilir (TTK m. 36/3; TSY m. 30/3). Bu ise; tescilin olumsuz etkisidir. Görünüşe güven müessesesine dayanabilmek için ilgililerin iste- mine bir aykırılığın mevcut olması gerekmez. İlanın üçüncü kişiler için oluşturduğu bir görünüşün varlığı yeterlidir. 51 Örneğin; ticari temsilci olan kişi azledilmiş ancak bu durumun tescili ve ilanı yapılmamışsa halen durumdan habersiz olan üçüncü kişinin güveni korunur. Zira üçüncü kişiler en son yapılan ilana güvenmekte haklıdır. 52 Tescilin olumsuz etkisi gereğince tescili zorunlu olduğu hâlde tescil edilmemiş veya tescil edilip de ilan olunmamış bir husus, bunu bildikleri veya bilmeleri gerektiği ispat edildiği takdirde, üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilir (TTK m. 36/4). 53 Böyle bir sonuca katlanmak istemeyen ilgi- liler, yeni durumu tescil ve ilan ettirmelidirler. 54 Aksi halde, üçüncü ki- şiler önceki tescil kaydının oluşturduğu güvene dayanabilirler. 55 TTK m. 37’ye göre bu güvenleri hukuken korunur. Tescili zorunlu olan bir hususu ilgilendiren herhangi bir tescil kaydı ve tabii ki buna binaen daha herhangi bir ilan bulunmuyorsa; olmayan ilanın oluşturduğu güvenden de bahsedilemeyecektir. Böyle bir durumda olumsuz etki söz konusu olsa da üçüncü kişilere karşı bir görünüş oluşturulmamıştır. Olmayan bir görünüşün korunma- sı ise mümkün değildir. 56 Aynı sonuç tescili zorunlu olmakla birlikte tescil edilip ilan olunmamış durumlar için de geçerlidir. Zira TTK m. 36/4’te tescili zorunlu olduğu hâlde tescil edilip de ilan olunmamış bir hususlar da tescilin olumsuz etkisinin kapsamında yer aldığı belir- tilmektedir. Ancak tescil edilmemekle birlikte sadece ilan edilmiş bir husus bakımından üçüncü kişiler üzerinde görünüş oluşturulmuştur. 51 Akdağ Güney, s. 63. 52 Ülgen, s. 173; Özdemir, s. 4339. 53 Ayrıca olumsuz etkinin özel bir hali olarak; temsil yetkisinin sona erdiği ticaret siciline tescil ve ilan edilmediği sürece, bu yetki iyiniyetli üçüncü kişiler için ge- çerliliğini koruyacağı kanunda açıkça düzenlenmiştir (TBK m. 550/2). 54 Akdağ Güney, s. 63. 55 Bilge, s. 188. 56 Bilge, s. 206-207.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1